events image  
Επικοινωνία



invitation front
invitation back
 
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟY
ΑΡΧΕΙΟ

 

Ακολουθεί η παρουσίαση του Ανδρέα Στάϊκου στην εκδήλωση:

Στα περισσότερα βιβλία που έχω διαβάσει –και έχω διαβάσει ουκ ολίγα– μου δίδεται η εντύπωση, η ανησυχητική εντύπωση, ότι οι αισθήσεις μου δεν αφυπνίζονται. Κι όταν σε κάποια σημεία, σε κάποιες φράσεις κάτι πάει να γίνει, κάτι πάει να κινηθεί, είναι απλά μια πρόσκαιρη ψευδαίσθηση. Οι αισθήσεις μου περιπίπτουν και πάλι σε ενός είδους λήθαργο. Μιλάω για τα καλά λεγόμενα βιβλία. Και βεβαίως ολοκληρώνω την ανάγνωσή τους, μένοντας σχεδόν πάντα με μια πικρία, την πικρία της στέρησης και το κέρδος λίγο-πολύ μιας επιπλέον ανεκπλήρωτης αναγνωστικής εμπειρίας. Κάτι είναι κι αυτό! Ίσως να φταίω εγώ, εγώ που επικοινωνώ με το βιβλίο πάντα και μόνο μέσω των αισθήσεων. Τέλος πάντων. Φταίω δεν φταίω, ελάχιστες φορές, είν’ η αλήθεια, βρίσκομαι απέναντι σε βιβλία που αφυπνίζουν τις αισθήσεις. Φταίω εγώ σαν αναγνώστης φταίει και η Διονυσοπούλου σαν συγγραφέας, το αποτέλεσμα είναι ότι διάβασα το βιβλίο της Η κόρη του ξενοδόχου με τις αισθήσεις, και με τις πέντε αισθήσεις, όχι μόνον αφυπνισμένες αλλά σε πλήρη εγρήγορση και ένταση. Στο σημείο αυτό λοιπόν παρακαλώ την Σοφία Διονυσοπούλου να δεχτεί την έκφραση της ευγνωμοσύνης μου γιατί χάρη στο αισθησιακό της μυθιστόρημα, διαπίστωσα έπειτα από καιρό ότι οι αισθήσεις μου δεν έχουν ακόμη απονεκρωθεί.
Η κόρη του ξενοδόχου, ειλικρινά, κινητοποίησε και αναστάτωσε το σύνολο των αισθήσεών μου, και των πέντε αισθήσεων. Ακόμη και την αίσθηση της γεύσης. Όσοι έχουν διαβάσει το βιβλίο καταλαβαίνουν τι θέλω να πω. Στην περιγραφή των υλικών μιας ντοματόσουπας ή των γεμιστών περιέχονται λίγο αλάτι, λίγο πιπέρι, λίγος ψιλοκομμένος δυόσμος και μερικές σταγόνες έρωτα και αντιζηλίας! Εξαίρετες συνταγές.
Για να συμπράξουν και οι πέντε αισθήσεις στην ανάγνωση ενός βιβλίου προϋποτίθεται η απελευθέρωση του αναγνώστη από την κυριολεξία του περιεχομένου του. Να του δοθεί η δυνατότητα –απρόσκοπτα– μιας άλλης παράλληλης ανάγνωσης, μιας άλλης λοξής ανάγνωσης, μιας άλλης τεθλασμένης ανάγνωσης! Κι αυτή είναι η περίπτωση της Κόρης του ξενοδόχου. Σπάνιο και δυσεύρετο προτέρημα ενός μυθιστορήματος.
Πρόκειται για την ιστορία των τελευταίων ημερών ενός παρηκμασμένου, παραλιακού και προς απαλλοτρίωση ξενοδοχείου όπου διαβιούν οι δύο ηρωίδες. Μάνα και κόρη. Με την εμφάνιση δύο απρόσκλητων μουσαφίρηδων, ενός ώριμου και αινιγματικού άνδρα και της εξαφανισμένης από καιρό αδελφής της ξενοδόχου, το ρημαγμένο ξενοδοχείο μεταβάλλεται σε σκηνή θεάτρου, σκηνή ξεκαθαρίσματος παλαιών λογαριασμών, υπόγειων συγκρούσεων, υπόκωφων παθών και ανεκπλήρωτων πόθων. Κι ο πρωταγωνιστής είναι ένας απών.
Συμπρωταγωνίστρια μια επιστολή, η οποία θα φωτίσει ή θα συσκοτίσει ακόμη περισσότερο το αίνιγμα του απόντος; Απόντος συζύγου, απόντος πατέρα, απόντος εραστή; Εξαφανισμένου; Νεκρού; Η θεατρικότητα είναι κύριο χαρακτηριστικό της Κόρης του ξενοδόχου. Η θεατρικότητα ορίζεται από την ανατροπή των δεδομένων μέσω μιας νέας, απροσδόκητης όσο και καταλυτικής κατάστασης. Στην περίπτωση της Κόρης του ξενοδόχου είναι η εμφάνιση του απρόσκλητου ξένου που θα αναστατώσει την καθημερινότητα των δύο ηρωίδων (μητέρας και κόρης). Η ένταση της θεατρικότητας θα αυξηθεί από μια νέα ανατροπή: την εμφάνιση της εξαφανισμένης αδελφής και την αποκαλυπτική σημασία μιας επιστολής. Ας προστεθεί επίσης το θεατρικό στήσιμο του μυθιστορήματος, τα λίγα –μόνο τέσσερα– δρώντα πρόσωπα και ο περιορισμένος αριθμός κλειστών κυρίως χώρων που διαδραματίζονται τα γεγονότα. Οι πλήρεις και αντιθετικοί μεταξύ τους χαρακτήρες των ηρώων, οι συγκρουσιακές σχέσεις τους αλλά και τα σημαίνοντα αντικείμενα και κοστούμια προδίδουν τις θεατρικές καταβολές της Σοφίας Διονυσοπούλου.
Η κλειδαρότρυπα παίζει επίσης ένα σημαντικό ρόλο, ρόλο αποκαλύψεων.
Το φεγγάρι επίσης. «Το φεγγάρι είναι φωτιά. Δαίμονας στον ουρανό», όπως λέει η συγγραφέας.
Και μεταμορφώσεις. «Στιγμές που τρέμουνε τον κόσμο τα κορίτσια. Τότε κάτι έρχεται και τα μεταμορφώνει. Και συνεχίζουν τη ζωή δαιμονισμένα».
Και «όνειρα που το πρωί έχουν φύγει».
Και «η υλική σιωπή» των επίπλων. Αχ αυτά τα έπιπλα! Τα έπιπλα στόμα δεν έχουν αλλά έχουν μιλιά. Τα έπιπλα σάρκα δεν έχουν αλλά πονάνε.
Όσο προχωρά η ανάγνωση, οι αισθήσεις δαιμονίζονται.
Η νεαρή κόρη, η Ηλέκτρα –σε μια αφήγηση παράλληλη, εν είδει εσωτερικού μονολόγου, έπειτα από δύο δεκαετίες, ώριμη πλέον γυναίκα αλλά πάντα ανήσυχη και ακαταστάλακτη– είναι πια ηθοποιός, εξωτερικεύει εσωστρεφώς και εξομολογητικώς τα παλαιά πάθη και τα τωρινά αδιέξοδα. Έχει γίνει ηθοποιός για να βιώνει τις ζωές των άλλων, να ζήσει ό,τι δεν έζησε. Ένα νέο μυθιστόρημα εντός του μυθιστορήματος ή δύο παράλληλα μυθιστορήματα, αν θέλετε.
Και ο αναγνώστης ξεφεύγει όλο και περισσότερο από την κυριολεξία του περιεχομένου. Βρίσκεται, αν και εντός του δωματίου της νεαρής ηρωίδας, σε ένα νέο απροσδιόριστο αλλού. Ίσως το νησάκι, όπως το βλέπει η Ηλέκτρα από το παράθυρό της, νησάκι στοιχειωμένο, στις ακτές του οποίου είχε πνιγεί ή εξαφανιστεί ο πατέρας της και τωρινό καταφύγιο των κολυμβητικών εξορμήσεων του άγνωστου άνδρα και πελάτη του ξενοδοχείου, μεταβάλλεται και μετατοπίζεται σε θάλασσες άλλες, μακρινές. Ίσως να είναι το Σαν Φερνάντεζ, το μυστηριώδες νησί του Ροβινσώνα Κρούσου.
Και το ξενοδοχείο που ζει τις τελευταίες του ημέρες, λίγο πριν δοθεί για απαλλοτρίωση, παραπέμπει στις «Τελευταίες Ημέρες της Πομπηίας».
Όσο για τον απόντα πατέρα, είναι προφανές και δηλώνεται στις εξομολογήσεις της Ηλέκτρας. Παραπέμπει σε έναν Αγαμέμνονα, ο οποίος έχοντας εγκαταλείψει τη σύζυγο και την κόρη του θα τιμωρηθεί σκληρά από την αυτοεξορία του. Κάθε φράση, κάθε στιγμή και κάθε σκηνή αυτού του θεατρικού μυθιστορήματος έχει την γλυκόπικρη γεύση ενός αποχαιρετισμού. Μια διαδοχή μικρών αποχαιρετισμών, πριν από τον οριστικό αποχαιρετισμό. Γιατί κάθε στιγμή είναι σημαντική και είναι σημαντική γιατί βιώνεται και με τις πέντε αισθήσεις.
Θα μου επιτρέψετε να τελειώσω με μια φράση του βιβλίου.
«Από το απέναντι νησάκι αναδυόταν το φεγγάρι. Φαγωμένο. Ωχρό. Σαν τις φυσιογνωμίες των τριών γυναικών.»
Ευχαριστώ