|
Παρουσίαση
Δημοσιευμένη το 1827, η αφήγηση των τελευταίων στιγμών της
ζωής του Καντ είναι εμπνευσμένη από τις Αναμνήσεις των γραμματέων
του φιλοσόφου της Καινιξβέργης. Ο Ντε Κουίνσυ, σαν πραγματικός
εντομολόγος, υπογραμμίζει τις παραξενιιές της καθημερινής ζωής
του Καντ και την αργή παρακμή του. Όμως, πέρα από το ανέκδοτο,
πηγάζει από το κείμενο αυτό μια παράξενη αίσθηση καταπίεσης. Η
αφήγηση αυτής της αναπόδραστης πορείας προς το θάνατο, καταγραμμένη
μέρα με τη μέρα, είναι ταυτόχρονα μια εξαιρετική άσκηση θαυμασμού.
|
Κρίσεις
" Ιδού το νόημα της αφήγησης που ακολουθεί. Ο Τόμας Ντε
Κουίνσυ θεωρεί ότι η ανθρώπινη διάνοια δεν ανέβηκε ποτέ άλλοτε
στο ύψιστο σημείο που έφτασε με τον Ιμμάνουελ Καντ. Κι όμως, η
ανθρώπινη διάνοια, έστω και σ' αυτό το ύψιστο σημείο, δεν είναι
θεϊκή. Όχι μόνο είναι θνητή, αλλά, πράγμα αποτρόπαιο, φθίνει,
γερνά, καταρρέει. Κι ίσως ο Ντε Κουίνσυ αισθάνεται μεγαλύτερη
αγάπη γι' αυτή την υπέρτατη λάμψη τη στιγμή που τρεμοπαίζει. Ακολουθεί
τα σκιρτήματά της. Σημειώνει την ώρα που ο Καντ έπαψε να δημιουργεί
ιδέες και άρχισε να παρερμηνεύει τα γεγονότα της φύσης. Σημαδεύει
τη στιγμή που εξασθενεί η μνήμη του. Καταγράφει το δευτερόλεπτο
που σβήνει η ικανότητά του να αναγνωρίζει τους άλλους. Και παράλληλα
ζωγραφίζει τους διαδοχικούς πίνακες της σωματικής του φθοράς,
ώς την επιθανάτια αγωνία, ώς τα τινάγματα του ρόγχου, ώς τον τελευταίο
σπινθήρα της συνείδησης, ώς τον τελικό λόξυγκα ".
Marcel Schwob
" Ο Ντε Κουίνσυ. Σε κανέναν άλλο δεν χρωστώ τόσες ώρες προσωπικής
ευτυχίας… Στα δεκατρία του χρόνια χειριζόταν με ευχέρεια και ευφράδεια
τα ελληνικά. Υπήρξε από τους πρώτους αναγνώστες του Γουέρντσγουερθ.
Υπήρξε από τους πρώτους που εξερεύνησαν τον πλούτο της γερμανικής
γλώσσας, σχεδόν κρυφό ακόμα τότε… Παραδεχόταν ότι δεν μπορεί να
ζήσει χωρίς μυστήριο· η ανακάλυψη ενός προβλήματος του φαινόταν
εξίσου σημαντική με την ανακάλυψη μιας εξήγησης. Ήταν ευαίσθητος
στη μουσική, παραδόξως στην ιταλική. Οι σύγχρονοί του τον θυμούνται
σαν τον ευγενέστερο των ανθρώπων· συζητούσε, more socratica, με
οποιονδήποτε. Ήταν πολύ συνεσταλμένος ".
J. L. Borges
|
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Τόμας Ντε Κουίνσυ (1785-1859) είναι ένας από τους σπουδαίους
Άγγλους συγγραφείς του 19ου αι., ένας " βικτωριανός Μπόρχες
" όπως έχει χαρακτηριστεί.
Έγραψε ιδιότυπα φιλολογικά και ιστορικά δοκίμια (με γνωστότερα
τα πορτρέτα του των Άγγλων ποιητών, όπως ο Γουέρντσγουερθ και
ο Κόλεριτζ, και τους προβληματισμούς του για την Ιστορία), απέκτησε
όμως τη φήμη του με το βιβλίο Περί της δολοφονίας ως μιας των
καλών τεχνών (1827). Οι αφηγηματικές ικανότητές του τού εξασφάλισαν
τεράστια επιτυχία με την Έκδοση των Εξομολογήσεων ενός Άγγλου
οπιοφάγου (1822).
Ο Μπωντλαίρ, ο Μαλλαρμέ, ο Αντρέ Μπρετόν, ο Χ. Λ. Μπόρχες, ο Γουίλλιαμ
Μπάροουζ και ο Ανδρέας Εμπειρίκος αγάπησαν και επηρεάστηκαν από
το έργο του.
|
|