|
|
Παρουσίαση
Τζαζ, Μαύρα λαϊκά, Απαρτχάιντ, Μαύροι Πάνθηρες, Μαύρη Ήπειρος,
Φιλμ Νουάρ, Μαύρο πρόβατο, Δουλεμπόριο, Ζορρό, Καραμανλής, Καραγάτσης,
Μαυροπούλου Γκέλυ, Θωμάς Μαύρος, Ρύζι Μπαρμπα-Μπεν, Μαύροι Μουσουλμάνοι,
Καλύβα Μπάρμπα-Θωμά, Τέντυ μπόυς, Γνώριμος ο Μέλας, Δέκα Μικροί
Νέγροι, Γκρέης Τζόουνς, Μποκάσα, Ίντι Αμίν Νταντά, Σπάικ Λη, Μαλκόλμ
Χ, Μωχάμετ Άλι, Black &White whisky, Μαύρες πορνοστάρ, Θυρωρός
της Νύχτας, Μαύρο τσιμπιδάκι μαλλιών, αχινός, Μαύρα μάτια, Το
κορίτσι με τα μαύρα, Μαύρα μάτια, μαύρα φρύδια: μερικά από τα
2.362 λήμματα που απαρτίζουν το ιδιότυπο και ανατρεπτικό Μαύρο
Λεξικό του Νίκου Πλατή.
Τι ακριβώς είναι το Black out / Το Μαύρο Λεξικό ; Είναι
ένα προσωπικό Λεξικό (μιας και εκφράζει προσωπικές απόψεις). Ιστορικό
και εγκυκλοπαιδικό (αφού βασίζεται σε πραγματικά ντοκουμέντα).
Και οικολογικό. Και κινηματογραφικό. Και πορνοσυλλεκτικό. Κι αναντίρρητα
πολιτικοπολιτικό. Αναφέρεται σ' ο,τιδήποτε είναι ή μοιάζει με
μαύρο (μαύρα ονόματα και όντα, μαυρεπώνυμα προϊόντα, μαύρες Παναγίες,
μαύρες Ιστορίες, κτλ.)
Η καταγραφή δεν είναι σχολαστική, αλλά ενδεικτική, το Μαύρο Λεξικό
δεν περιέχει τα πάντα, καθετί που θα μπορούσε να εκληφθεί, εμμέσως
ή όχι, ως μαύρο.
Όπως κάθε λεξικό, είναι χρήσιμο. Ως προς το τι μεταφέρει και τι
διασώζει. Γιατί δίνει τις λέξεις κλειδιά με τις οποίες ερμηνεύονται
("σπάνε") γρίφοι του παρελθόντος και γιατί συλλαμβάνει
την πολλαπλή σημασία των λέξεων και τις διαδρομές τους μέσα στον
άπλετο χρόνο.
Οι 820 φωτογραφίες που συγκεντρώθηκαν και διασώθηκαν σ' αυτήν
την Κιβωτό του Μαύρου Λεξικού λειτουργούν άλλοτε με την κλασική
έννοια της εικονογράφησης ενός λεξικού, και άλλοτε, συχνά, μ'
ένα ιδιότυπο και ανατρεπτικό μαύρο χιούμορ που υπονομεύει το λήμμα
ή το οδηγεί σε άλλες διαδρομές και ερμηνείες. Πηγές: σπάνιο υλικό
από διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία λογοκριμένο από τις εφημερίδες
της εποχής, βιβλιοθήκες προσωπικές και μη, αρχεία, δορυφορικά
κανάλια, κινηματογραφικές ταινίες, βιντεοκασέτες, CD, καρτ-ποστάλ,
αδέσποτες φωτογραφίες, πεταμένα βιβλία και περιοδικά, κάδοι απορριμμάτων,
το αρχείο ενός sex-shop, η τύχη και οι συμπτώσεις…
|
|
Κρίσεις
"Το Μαύρο Λεξικό αποτελεί μια ευχάριστη έκπληξη. Μπορούμε
να πούμε ανεπιφύλακτα ότι είναι ένα από τα πιο ευφυή εκδοτικά
εγχειρήματα των τελευταίων χρόνων. Συγκαταλέγεται στα βιβλία που
μόλις τα διαβάσει κάποιος θέλει να το κάνει δώρο σε όλους τους
φίλους του. Το πιο ωραίο -και σπάνιο- είναι ότι δενπροδίδει τη
θαυμάσια ιδέα του. Υπόσχεται (στο εξώφυλλο) ένα λεξικό και το
παραδίδει πλήρες, έγκυρο και ηθελημένα ανάλαφρο."
Το Βήμα, 2-5-1999
"[…] Μουσική, σινεμά, λαϊκά αναγνώσματα, κόμικς, ποδόσφαιρο,
πορνογραφία, οτιδήποτε διατηρείται απαρακολουθώντας τις προφορικές
μνήμες και τις εξιδανικευμένες αναπολήσεις, στοιχιώνει τις φαντασιακές
λειτουργίες του μαύρου και ξεπηδάει απ' τα όνειρα, τα παιδικά
βιώματα, τις μνημειώδεις συλλογές, τις λογοτεχνικές προφητείες:
ο Πλατής είναι ένας μελετητής των θρύλων του νέου Μεσαίωνα. […]"
Ευγένιος Αρανίτσης, Ελευθεροτυπία, 30-4-1999
Απόσπασμα
Μερικά λήμματα:
ιστορία, η (Blackout). Η άσπρη τρύπα που καταπίνει τη
μαύρη αλήθεια.
ηδονή, η (Blackout). Η χαρά της δημιουργίας αλλά κ.
της ερωτικής αιωνιότητας· που υπόσχεται λ.χ. ένα πεοθηλάζον στόμα
λατρευτής ερωμένης όταν φτάνει η χαίνουσα στιγμή κι εσύ φεύγεις
κ. ξανάρχεσαι (δεκάκις), προκειμένου να παρατείνεις την παραμονή
σου σ' αυτόν τον υγρό, τροπικό παράδεισο των αισθήσεων, αναβάλλοντας
συνάμα αυτή τη φρικτή μεταμόρφωση όπου το… πεινασμένο βρέφος θα
ξαναγίνει γυναίκα-γαμψώνυχο. Στη μαύρη λίστα των ανθρώπινων
απολαύσεων για αιώνες κ. αιώνες.
Ελλάδα, η (Μαύρες Στατιστ.). Η χώρα όπου το 70% των
κατοίκων της (εισοδηματίες, συνδικαλιστές, δημόσιοι υπάλληλοι,
συνταξιούχοι, πολιτικοί κ.ά.) ζει εις βάρος του (μόνου πραγματικά
εργαζόμενου) 30% (!). Μια μαύρη χώρα.
|
|
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Νίκος Πλατής γεννήθηκε το 1951 στον Πειραιά. Πολυπράγμων,
πολυεπιστήμων, λεξιπλάστης, ανεξίθρησκος και (για αρκετούς αναγνώστες
του) ένας ανορθοδοξολόγος συγγραφέας.
Πρωτοεμφανίστηκε το 1973 με την Περίπτωση αχρωματοψίας
(εκδ. Σχήμα, 1973) και έκτοτε δημοσίευσε τα βιβλία: Όταν ο
Βάχραμ Γκουρ σκότωσε το δρακόλυκο στο δάσος (εκδ. Σχήμα, 1973),
Νοσταλγική Επιστροφή του μπούμεραγκ (εκδ. Σχήμα, 1974),
Μικρή περιγραφή της επιστροφής του (εκδ. Κούρος, 1974),
Το γαλάζιο παραμύθι της γαλαζιανής περαχώρας (Χαρακίρι,
1975), Γκούντ μπάι μίστερ Παπ (Οργάματρο, 1976 και 1979),
Κάμα τσούχτρα, βιβλίο με το οποίο έγινε ευρύτερα γνωστός
(Εξάντας, 1983), For superman (Εξάντας, 1984), Μια άβενιου
ιπποποτάμ ντε λα Γκρέτσια (Υάκινθος, 1985), Χάρτινοι Θρύλοι
(Ars Longa, 1986). Επανεμφανίστηκε μετά από εθελούσια πολυετή
απουσία με το Πεζικό οικολογικό λεξικό (Πυ-ραιάς, 1996),
πριν παρουσιάσει το ανατρεπτικό Μαύρο Λεξικό (1999). Πέντε
βιβλία του για παιδιά (με γενικό τίτλο σειράς "Τα ψαράκια
της λιμνούλας Καλούμπα", εκδ. Finatec) κυκλοφόρησαν σε
πέντε γλώσσες, ελληνικά, ισπανικά, γερμανικά, αγγλικά, ιαπωνικά.
Σύντομα κυκλοφορεί επίσης το Αθωνικό Λεξικό του.
|
|
