Απόσπασμα

" […] Ο κόσμος είχε μαζέψει στις διαστάσεις ενός κοκτέηλ-μπαρ τρίτης κατηγορίας και δεν υπήρχε εκεί τίποτε άλλο παρά ο εαυτός του και οι δύο μπάτσοι. Όλα γύρω του έμοιαζαν εφιαλτικά, εξωπραγματικά, αλλά εξαιρετικά διαυγή. Είδε την αντανάκλαση του γαλανού ουρανού στον καθρέφτη του μπαρ : τον διέσχιζε ένας γλάρος. […]
Ήθελε να τα παρατήσει. Αλλά ξαφνικά σκέφτηκε τον Τομ Ρόντνεϋ, τον αηδιαστικό, απαίσιο γέρο, με καταρράκτη και στα δυο μάτια, να τραυλίζει. Ύστερα ήρθε στο μυαλό του μια αστραπιαία εικόνα του : έκανε κρύο, ήταν μια συννεφιασμένη, γκρίζα μέρα· οι πόρτες της φυλακής άνοιξαν και βγήκε αδύναμος από τον μακροχρόνιο εγκλεισμό του : είχε άσπρα μαλλιά και γυαλιά, ήταν δίχως δόντια και φορούσε τα έτοιμα ρούχα που δίνουν στις φυλακές· στην τσέπη είχε όλα κι όλα πέντε δολάρια. Θα γινόταν ο στόχος των παιδιών με τα μουντζουρωμένα πρόσωπα στους δρόμους· χοντρές γλοιώδεις γυναίκες που βρομάνε θα θεωρούσαν ότι του παραέπεφταν […] ΟΧΙ! Ξαφνικά ο Τζιμ πέταξε τον Τζόννυ στην άκρη και τράβηξε το πιστόλι του… "

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Ουίλλιαμ Ράϊλυ Μπέρνετ (1899-1982) έγραψε το Τέλος της διαδρομής το 1943. Αν και δεν έγινε ποτέ πολύ γνωστό, αποτελεί ένα από τα διαμάντια του είδους και ένα από τα πλέον εσωτερικά και μελαγχολικά βιβλία του Μπέρνετ. Υπάρχει το βασικό μοτίβο του κουρασμένου ήρωα, που βρίσκεται προς το τέλος της καριέρας του, και γύρω του οι ξεπεσμένοι, γερασμένοι και ξοφλημένοι απατεώνες και οι μοιραίες γυναίκες. Η περιπλάνηση αρχίζει από τη Φλόριντα προς τη Δυτική Ακτή της Καλιφόρνιας στον Ειρηνικό κι από κει συνεχίζει με το πέρασμα των συνόρων του Μεξικού και την επιστροφή και την εγκατάλειψη του τέλους.
Η φυγή, το κυνηγητό, ο κλοιός που σφίγγει, το αδιέξοδο, το όριο και η ματαιότητα των συνόρων, η μελαγχολία και ο θάνατος - είναι τα θέματα που αναπτύσσει εδώ ο Μπερνέτ με θαυμαστό τρόπο που θυμίζει έντονα τις ταινίες του Πέκινπα στο αμερικανικό σινεμά αλλά και του Ζαν-Πιερ Μελβίλ στο ευρωπαϊκό (και ειδικότερα το τέλος στον Σαμουράι ή Ο δολοφόνος με το αγγελικό πρόσωπο). Άλλωστε ο Μπερνέτ ήταν ένας από τους Αμερικανούς συγγραφείς με τα περισσότερα ευρωπαϊκά στοιχεία στη γραφή τους, με επιρροές από τον Μεριμέ, τον Φλωμπέρ, τον Μωπασάν, τον Πίο Μπαρόχα, τον Βέργκα κ.ά.