Απόσπασμα

ΠΡΑΞΗ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ
Εγώ ο Louis Aldonze Donatien, κόμης του Sade, συνταγματάρχης του ιππικού και αντιστράτηγος των επαρχιών Bresse, Bugei, Gex και Valromei επικαλούμενος το Θεό, τη δικαιοσύνη και τους ανθρώπους, ως μάρτυρες των βδελυρών καταχρήσεων, των απειλών, των ύβρεων, της κακής μεταχείρισης και των κλοπών που διεπράχθησαν εναντίον του προσώπου μου και των υπαρχόντων μου, τη νύχτα της τρίτης προς την Τετάρτη Ιουλίου 1789, από μια ομάδα θρασυτάτων ληστών που εισέβαλαν στο δωμάτιο μου στη Βαστίλλη, που δίχως να δείξουν ένταλμα συλλήψεως αυτοονομάστηκαν εκτελεστές του υπουργικού δεσποτισμού […] ορκίζομαι πως η πρώτη χρήση που θα κάνω της ελευθερίας μου θα είναι να καταγγείλω […] την ποταπή βία της οποίας με καθιστούν θύμα. […]

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Δονάτιος-Αλφόνσος-Φραγκίσκος ντε Σαντ γεννήθηκε στο Παρίσι στις 2 Ιουνίου 1740. Γόνος μεγάλης αριστοκρατικής οικογένειας της Προβηγκίας, μαθητεύει από τα 14 σε ανώτατη στρατιωτική σχολή και συμμετέχει, ένα χρόνο αργότερα, στον Επτακονταετή πόλεμο της Γαλλίας εναντίον της Πρωσσίας. Διακρίνεται για την ανδρεία του αλλά και την ορμή του για κάθε είδους ελευθεριότητα. Επιστρέφοντας από τον πόλεμο, η οικογένεια τον παντρεύει το 1763 με την Melle de Montreuil, για να τον απομακρύνει από τις συναναστροφές του με ηθοποιούς και γυναίκες ελευθερίων ηθών. Θα αποκτήσει έτσι δύο γιους. Τον ίδιο χρόνο του γάμου του, φυλακίζεται ακριβώς με την κατηγορία εκλύτων ηθών, φυλάκιση που θα εγκαινιάσει μια μακρά σειρά εγκλεισμών σε φυλακές ή φρενοβλαβικά άσυλα που θα διαρκέσει τριάντα από τα εβδομήντα τέσσερα χρόνια του βίου του.
Καταδικάζεται μια πρώτη φορά σε θάνατο το 1772, στη Μασσαλία, με τη κατηγορία της δολοφονίας με δηλητήριο. Συλλαμβάνεται, δραπετεύει, και φυλακίζεται ξανά για πέντε χρόνια στο κάστρο της Βενσέν, όπου αφιερώνεται στη συγγραφή θεατρικών έργων και μυθιστορημάτων. Μεταφέρεται στη φυλακή της Βαστίλλης, όπου λίγα χρόνια πριν την έκρηξη της γαλλικής επανάστασης, αρχίζει τη συγγραφή των Εκατόν είκοσι ημερών στα Σόδομα (1785). Στη Βαστίλλη, απ' όπου θα μεταφερθεί στο άσυλο του Σαρεντόν δέκα ημέρες πριν την πτώση της, θα εγκαταλείψει την πλούσια βιβλιοθήκη του εξακοσίων τόμων και τα χειρόγραφά του. Η Επανάσταση, στην οποία ωστόσο διαδραμάτησε ενεργό ρόλο, δεσμεύει ολόκληρη την περιουσία του στην Προβηγκία, η γυναίκα του τον εγκαταλείπει, οι γιοι του φεύγουν από τη Γαλλία. Ο Σαντ συνδέεται με μια νεαρά ηθοποιό και δημοσιεύει, ανωνύμως, το 1791 την Ιουστίνη ή τα παθήματα της αρετής. Καταδικάζεται για δεύτερη φορά σε θάνατο το 1793, αυτή τη φορά από την επανάσταση, γλιτώνει παρά τρίχα την γκιγιοτίνα και ελευθερώνεται το 1794. Επιβιώνοντας μόνο με τα εισοδήματα που του αποφέρει η συγγραφή, δημοσιεύει το 1975 τα έργα του Φιλοσοφία στο μπουντουάρ, Αλίν και Βαλκούρ, Η νέα Ιουστίνη ή τα παθήματα της αρετής ακολουθούμενη από την Ιστορία της Ιουλιέτας, της αδελφής της, ή η προκοπή της διαφθοράς. Η απαρίθμηση και περιγραφή στα έργα αυτά κάθε μορφής ερωτικής συμπεριφοράς, που ο Σαντ συλλαμβάνει ως δίκαιη επανάσταση του ατόμου απέναντι στην κοινωνία και στο Θεό, καταδικάζεται για άλλη μια φορά από τον τύπο και τις αρχές. Η αστυνομία κατάσχει το έργο του στο τυπογραφείο το 1801 και χωρίς δίκη, οδηγείται και πάλι στο τρελοκομείο του Σαρεντόν. Εκεί, σε πλήρη πνευματική ενάργεια, θα πεθάνει την 1η Δεκεμβρίου του 1814.
Μεγάλο μέρος του πλούσιου συγγραφικού του έργου καταστράφηκε από τις αρχές του Διευθυντηρίου και της μετέπειτα Αυτοκρατορίας. Μόλις στα μέσα του 20ου αιώνα το έργο του αποκαταστάθηκε και επανεκτιμήθηκε από εκδότες όπως ο Ζαν-Ζακ Πωβέρ και συγγραφείς όπως οι Πιερ Κλοσόφσκι, Ζωρζ Μπατάιγ, Μορις Μπλανσό.