Κρίσεις
"Ένα όνειρο καλοκαιριάτικης νύχτας γαλλικής εμπνέυσεως.
Ο Θεός υπάρχει; Τον Μαριβώ φαίνεται να μην τον απασχολεί αυτό
το ερώτημα. Στον Μαριβώ ο άνθρωπος εκππληρώνει το πεπρωμένο του
μέσα στου ανθρώπου, του άλλου, την καρδιά. Πηγαινοέρχεται από
καρδιά σε καρδιά, υφαίνει επιδέξια τα μάγια της καρδιάς. Είναι
ο κατά Μαριβώ ρεαλισμός. Η καρδιά δεν μπορεί να στερηθεί μιαν
άλλη καρδιά. Όπως η δική μου καρδιά. Όπως η δική σας. Σαγήνη.
Μέσα στη γαλλική αστική ηρεμία του 18ου αιώνα υπάρχει πάντοτε
ο Δον Ζουάν. Όπως ο Καίσαρ υπάρχει ,έσα στον Κορνέιγ. Σκληρός
και αδυσώπητος, ο Μαριβώ. "Τι; Θέλετε να συνδεθώ με τον πρώτο
τυχόντα; Θέλετε προς χάριν του να λησμονήσω το σύμπαν ολόκληρο;"
Ναί, απαντά ο Μαριβώ. Και το δράμα ξεκινά. Η οδυνηρή κωμωδία.
Ο θρίαμβος του έρωτα, εν πάση περιπτώσει."
Jean Vilar, 1956
"Στη διάρκεια του θεάματος τα πρόσωπα αλλάζουν ρόλους, γίνονται
άλλοι, μεταμφιέζονται ή φορούν μάσκα… Και τότε τα πάντα επιτρέπονται
[…] Είναι αδύνατον να υπάρξει διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο
ψέμα και την ειλικρίνεια, το στρατήγημα και τη φιλαλήθεια. Οι
ήρωες του Μαριβώ αναζητούν μόνιμα τον έρωτα και την αλήθεια. Όμως
η αναζήτησή τους περνά πάντα από την οδό της προδοσίας και του
ψέματς. Πώς να διακρίνουμε, λοιπόν, ψέμα από αλήθεια και έρωτα
από προδοσία; Ακόμη και τα ίδια τα πρόσωπα χάνονται μέσα σ' αυτόν
τον λαβύρινθο. Κι απ' αυτήν ακριβώς την παραπλάνησή τους αντλούν
τη μέγιστη ηδονή. Είναι μεν κακόπιστοι, αλλά απόλυτα αθώοι".
Bernard Dort
"Η γλώσσα του Μαριβώ καλεί και τη θεματολογία της. "Ζυγίζοντας
αυγά μύγας σε ζυγαριές καμωμένες από ιστούς αράχνης", όπως
έλεγε θαυμαστικά αλλά και ειρωνικά ο Βολταίρος για τον Μαριβώ,
και "αποδεικνύοντας το επ' άπειρον πολυσχιδές της ανθρώπινης
καρδιάς", όπως έλεγε μόνο θαυμαστικά κάποιος άλλος σύγχρονος,
προχωρά στις πιο λεπτεπίλεπτες αναλύσεις του έρωτα, του συμφέροντος
και των μηχανισμών τους. Του έρωτα ως έκφρασης δύο εγωισμών, έτοιμων
να συνθηκολογήσουν αλλά με ανταλλάγματα. Πρόκειται για ένα απολαυστικό
παζάρεμα που αποκλείει τον αγνό έρωτα, τον έρωτα όπως τον ήθελε
ο ρομαντισμός του 19ου αιώνα. […] Ποια είναι η γλώσσα του Marivaudage;
Η ανάλυση των πιο απλών αισθημάτων με τους πιο περίπλοκους τρόπους.
Η ανάλυση των πιο περίπλοκων αισθημάτων με τον απλούστερο τρόπο.
Ποτέ άλλοτε η φυσικότητα δεν ήταν τόσο εξεζητημένη και η εκζήτηση
τόσο φυσική. Και ποτέ άλλοτε η ακριβολογία δεν ήταν τόσο αμφίσημη".
Ανδρέας Στάικος
"Προς τι να ξεριζώσουμε από τον Μαριβώ την αμφισημία; Εκείνη
του προσδίδει γοητεία και συγκίνηση. Εκείνη κεντρίζει τη σκέψη".
Antoine Vitez
|