ΜΑΡΛΟΟΥ ΚΡΙΣΤΟΦΕΡ - Ο ΕΒΡΑΙΟΣ ΤΗΣ ΜΑΛΤΑΣ

Παρουσίαση

Ο Εβραίος της Μάλτας παίχτηκε για πρώτη φορά το 1588 (ή 1590). Ο κεντρικός ήρωας, ο Βαραβάς, που η πρώτη του εμφάνιση στη σκηνή, με την ψεύτικη μύτη, προσδιορίζει τον υπερβολικό χαρακτήρα του έργου, συγκεντρώνει πάνω του όλα τα γνωστά στερεότυπα περί "κακού εβραίου", καταλήγοντας να τα παρωδεί σε μέγιστο βαθμό.
Τα πρόσωπα του έργου συγκροτούν πινακοθήκη αχρείων. Ο Marlowe δεν πιστεύει στην έμφυτη καλωσύνη του ανθρώπου. Γι' αυτόν ο άνθρωπος είναι θηρίο προικισμένο με νου και λογική, και οι συνθήκες όπου ζει τον αναγκάζουν να αναπτύξει όσο πονηριά και κακία διαθέτει για να επιζήσει. Στον Εβραίο της Μάλτας δεν υπάρχει καμιά μεταφυσική του κακού· σ' αυτό το σημείο, και όχι μόνο σ' αυτό, ο Marlowe βρίσκει τη συνέχειά του στον Brecht: δεν μπορεί να είσαι καλός σ' έναν κόσμο κακό. Τα πρόσωπα που πλευρίζουν τον Βαραβά για οικονομικούς, κοινωνικούς ή σεξουαλικούς λόγους, προσπαθούν να πετύχουν το στόχο τους με πανουργία. Μ' αυτήν την κωμωδία του κακού ο Marlowe γράφει την τραγωδία μιας ολόκληρης κοινωνίας: άρχοντες και υπηρέτες, παπάδες και πόρνες, κατακτητές και κατακτημένοι, εχθροί και σύμμαχοι, όλοι όσοι εμπλέκονται άθελά τους στην εκδικητική μανία του Βαραβά, διακλαδίζουν τον βασικό κορμό της δράσης σε όλα τα κοινωνικά κακά. Στο τέλος κερδίζει ο πιο πανούργος.
Ο Marlowe χρησιμοποίησε ένα πρόσωπο επιτομή του αντιεβραΐσμού για να στιγματίσει την ασυνέπεια μεταξύ θεωρίας και πράξης των χριστιανών ειδικά, των ανθρώπων γενικότερα. Από την άλλη πλευρά, τον διαστρεβλωμένο Machiavelli του Προλόγου τον διαδέχεται στο ίδιο το πνεύμα του έργου ο αυθεντικός στοχαστής της αναγέννησης, με τη διαπίστωση πως η θρησκεία δεν είναι "παιχνίδι για τα μικρά παιδιά", παρά, εντέλει, εργαλείο πολιτικής.