|
|
ΓΑΛΑΝΑΚΗ ΡΕΑ - Ο ΒΙΟΣ ΤΟΥ ΙΣΜΑΗΛ ΦΕΡΙΚ ΠΑΣΑ
Παρουσίαση
Η αιχμαλωσία ενός αγοριού, η αλλαγή της θρησκείας και η
σταδιοδρομία του στη διοίκηση δεν ήταν ασυνήθιστο φαινόμενο
στην οθωμανική αυτοκρατορία. Η περίπτωση του Ισμαήλ Φερίκ πασά
υπήρξε ίσως ιδιαίτερη για πολλούς λόγους. Περίπου μισόν αιώνα
μετά την αιχμαλωσία του επέστρεψε για να καταστείλει μια επανάσταση
στη γενέτειρά του· εκεί δολοφονήθηκε ή σκοτώθηκε. Ο αδελφός
του έτυχε να είναι από τους εμψυχωτές και χρηματοδότες της ίδιας
επανάστασης. Και, όπως συμβαίνει συχνά με πρόσωπα που κινούνται
στις παρυφές της ιστορίας, το κενό των γραπτών πληροφοριών καλύπτεται
από τις προφορικές παραλλαγές, αφήνοντας βέβαια τις απαραίτητες
ρωγμές για τη λογοτεχνία.
Το δίδυμο χώρου και ιστορίας, το μσογειακό δηλαδή σκηνικό του
19ου αιώνα, δίνεται από δυο διαφορετικές σκοπιές. Από τη σκοπιά
του μύθου η αφήγηση είναι στο τρίτο πρόσωπο, το ύφος δανείζεται
ποιητικούς τρόπους, τα γεγονότα υπάρχουν σχεδόν αφηρημένα και
ο χρόνος συμβολικά. Από τη σκοπιά της ιστορίας η αφήγηση είναι
στο πρώτο πρόσωπο, ο ρεαλισμός των πολεμικών επιχειρήσεων διακόπτει
τον μονόλογο του αφηγητή, ο χρόνος απλώνεται στην εξαντλητική
καθημερινότητα εννέα μόνο μηνών.
Ο βίος του Ισμαήλ Φερίκ πασά διατρέχει τους δύο τρόπους αφήγησης
αποτελώντας τον συνδετικό τους ιστό. Η αιχμαλωσία του και η
επιστροφή, το αίσθημα του αθώου και του εναγούς, το κάλεσμα
του θανάτου, η εξιδανίκυση της χαμένης ζωής και διάψευσή της,
οι διαφορτικές κάθε φορά παγίδες της ιστορίας, η είδοδος των
σύγχρονων ευρωπαϊκών ιδεών στην Ανατολική Μεσόγειο, ο κλειστός
συναισθηματικός κόσμος του ήρωα, αποτελούν μερικά από τα βασικά
θέματα του μυθιστορήματος.
|
|
Απόσπασμα
…Ο Ισμαήλ Φερίκ πασάς σκέφτηκε πως ήταν αργά για ν' αλλάξει
τη ζωή και τη φαντασία του. Υπολόγισε την πορεία του από αιχμάλωτος
ώσπου να γίνει υπουργός του πολέμου· τους περασμένους πολέμους
και τη φιλία του με τον Ιμπραήμ· την οικογένειά του και την περιουσία
του· την αραβική και συνάμα κοσμοπολίτικη ζωή του Καΐρου· την
παιδεία του· τις μικρές συνήθειες μιας ολόκληρης ζωής· το ημέρωμα
της φαντασίας στο κλουβί του κύκλου· το καταφύγιο που είχ βρει
εκεί· την ηδονή του κύκλου και την ηδονή της ευθείας πριν λίγον
ακόμη καιρό. Η άφιξη του Ιωάννη τον ωθούσε να εκτιμήσει διαφορετικά
τα πράγματα. Μα για την ώρα κι η πιο ακριβοδίκαιη ζυγαριά ισορροπούσε
μόνο στη σιωπή. […]
|
|
Βιογραφικά στοιχεία
Η Ρέα Γαλανάκη γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης το 1947. Σπούδασε
Ιστορία και Αρχαιολογία στην Αθήνα. Ζει στην Πάτρα. Έχει εκδώσει
ποιήματα, διηγήματα, δοκίμια και μυθιστορήματα. Τιμήθηκε με το
Βραβείο Νίκος Καζαντζάκης (1987) και με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος
(1999) για το μυθιστόρημα Ελένη ή ο Κανένας, το οποίο και αντιπροσώπευσε
την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Αριστείο Γραμμάτων (1999) φτάνοντας ώς
την τελική κρίση. Το μυθιστόρημα Ο βίος του Ισμαήλ Φερίκ πασάς.
Spina nel cuore είναι το πρώτο ελληνικό μυθιστόρημα που η
Ουνέσκο περιέλαβε στη "Συλλογή αντιπροσωπευτικών έργων της
Ουνέσκο" (1994). Έργα της Ρέας Γαλανάκη έχουν μεταφραστεί
σε αρκετές γλώσσες.
Πλήν εύχαρις, ποιήματα, Ολκός 1975 - Άγρα 1994
Τα ορυκτά, ποιήματα, Διογένης 1979 - Άγρα 1994
Το κέικ, Κέδρος 1980
Που ζει ο λύκος, Άγρα 1982 και 1986
Ομόκεντρα διηγήματα, Άγρα 1986 και 1997
Ο βίος του Ισμαήλ Φερίκ πασά, μυθιστόρημα, Άγρα 1989 [γαλλική
(1992), αγγλική (1996), βουλγαρική (1998), ολλανδική (1998), τουρκική
(1999) και γερμανική (2000) εκδόσεις]
Θα υπογράφω Λουί, μυθιστόρημα, Άγρα 1993 [αμερικανική έκδοση
2001]
Βασιλεύς ή στρατιώτης - Σημειώσεις, σκέψεις, σχόλια
για τη λογοτεχνία, Άγρα 1997
Ελένη ή ο Κανένας, μυθιστόρημα, Άγρα 1998
|
|
