|
ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ - ΕΣ-ΕΣ-ΕΣ-ΕΡ ΡΩΣΣΙΑ
Παρουσίαση
Το μακρύ αυτό αφηγηματικό ποίημα (239 στίχοι) έγραψε ο Ανδρέας
Εμπειρίκος μετά το ταξίδι που έκανε στη Σοβιετική Ένωση τον
Δεκέμβριο του 1962 (Οδησσός-Μόσχα-Λένινγκραντ), με τους Οδυσσέα
Ελύτη, Γιώργο Θεοτοκά και τον γιατρό Σ. Σπηλιόπουλο από τη Θεσσαλονίκη,
ύστερα από πρόκληση του Συνδέσμου "ΕΣΣΔ-Ελλάς".
"Το ποίημα", γράφει ο Γ. Γιατρομανωλάκης, "μπορεί
να διαβαστεί σε πολλά επίπεδα: ως κείμενο αυτοβιογραφικό, διαποτισμένο
όπως είναι από μνήμες των παιδικών και νεανικών του χρόνων·
[…] ως ιστορικό ντοκουμέντο αλλά και ως ευφυές και προσεκτικό
συνάμα πολιτικό σχόλιο μιας κρίσιμης εποχής, παρωχημένης πλέον
[…]. "
Το ποίημα εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1995, με επιμέλεια Γιώργη
Γιατρομανωλάκη, σε ειδική πλακέτα για τα 20 χρόνια από το θάνατο
του ποιητή. Το 2001 εκδόθηκε από τις εκδ. Άγρα και το Ημερολόγιο
που κράτησε ο Εμπειρίκος κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού
συνοδευόμενο από φωτογραφίες που τράβηξε στη Ρωσσία.
|
Απόσπασμα
[…] Και ιδού !
Ο Ίνκερμαν
Η Μπαλακλάβα
Τα πυροβόλα, τα " κουργκάν "
Η Επέλασις
Ο λόρδος Λάργκαν
Η Ελαφρά Ταξιαρχία
Η Florence Nightingale
Το " Μπόζε Τσαριά Χρανί "
Μπόμπες και βόλια και νεκροί
Που πάνω από τα μνήματα
Και επάνω απ' τους θανάτους
Σφρίγος της γης !
Χλόη απαλή φυτρώνει
"Νεότης, Νεότης, Εφηβεία "
Κοζάκοι, Σεβαστούπολις
Τα έπη του Τολστόϊ
Η χλόη του θείου Ερόσκα
Και μέσα απ' τις ψυχές
Χαρά της γης αειθαλής
Αειθαλής και Απέθαντη
Ω τζερναζώμ Ρωσσία !
|
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Ανδρέας Εμπειρίκος γεννήθηκε το 1901 στην Μπράιλα της Ρουμανίας
και πέθανε στην Αθήνα το 1975. Το 1926-31 βρίσκεται στο Παρίσι
όπου συνδέεται με τον Andre Breton και τους υπερρεαλιστές και
αρχίζει την ψυχανάλυση με τον Rene Laforgue.
Το 1935 δίδει στην Αθήνα την περίφημη διάλεξη περί " Περί
σουρρεαλισμού " και εκδίδει την Υψικάμινο, το κατεξοχήν
υπερρεαλιστικό κείμενο, ενώ αρχίζει την άσκηση της ψυχανάλυσης,
την οποία θα διακόψει το 1951. Το 1945 κυκλοφορεί η Ενδοχώρα
και ακολουθούν τα Γραπτά ή Προσωπική Μυθολογία το 1960
και η Αργώ ή Πλους αεροστάτου το 1964-65
στο περ. Πάλι, με περικοπές. Μετά το θάνατό του, το 1980 κυκλοφορεί
πλήρης η Αργώ, η συλλογή Οκτάνα καθώς και το θεατρικό
έργο του Πικάσσο Τα τέσσερα κοριτσάκια σε μετάφραση του
ποιητή. Το 1985 εκδίδεται το Αι γενεαί Πάσαι ή Η Σήμερον ως
Αύριον και ως Χθες και το Άρμαλα ή Εισαγωγή σε μία πόλι
(εισαγωγή σ' ένα μυθιστόρημα που δεν γράφτηκε).
Τον Δεκέμβριο του 1990 άρχισε να εκδίδεται, σύμφωνα με τη θέληση
του ποιητή, ο Μέγας Ανατολικός, το τεράστιο έργο ζωής του
Ανδρέα Εμπειρίκου που το επεξεργαζόταν επί 25 χρόνια. Άρχισε να
γράφεται το 1945 και ολοκληρώνεται ύστερα από ενδιάμεσες φάσεις
το 1970. Το μυθιστόρημα αποτελείται από 100 κεφάλαια, που συγκροτούν
πέντε μέρη, και η έκδοσή του ολοκληρώθηκε το 1992 σε οκτώ τόμους.
Πρόκειται για το μεγαλύτερο και τολμηρότερο μυθιστόρημα της ελληνικής
γλώσσας.
Το 1995, για να τιμηθούν τα 20 χρόνια από το θάνατο του ποιητή,
εκδόθηκε μια πλακέτα με το ποίημά του ΕΣ-ΕΣ-ΕΣ-ΕΡ Ρωσσία.
Το 1997 κυκλοφόρησε το ανέκδοτο πεζό του Ζεμφύρα ή Το μυστικόν
της Πασιφάης, που ανήκει στην ενότητα Τα χαϊμαλιά του έρωτα,
όπου ανήκει και η Αργώ.
Το 1999 κυκλοφόρησαν σε ανεξάρτητη έκδοση τα δύο εγκώμια για τον
Ν. Εγγονόπουλο: Νικόλαος Εγγονόπουλος ή Το θαύμα του Ελμπασάν
και του Βοσπόρου και Διάλεξη 1963.
Επίσης το 2001 κυκλοφόρησε και το Ημερολόγιο και οι φωτογραφίες
του ποιητή από το Ταξίδι στη Ρωσσία τον Δεκέμβριο του 1962
με τον Ο. Ελύτη και τον Γ. Θεοτοκά.
Ο Ανδρέας Εμπειρίκος είναι από τους κύριους εισηγητές της επιστήμης
της ψυχανάλυσης στην Ελλάδα με τον Δ. Κουρέτα και τον Γ. Ζαβιτζιάνο,
με τη συνεργασία και τη συνδρομή της Μαρίας Βοναπάρτη. Ο ίδιος
άσκησε την ψυχαναλυτική πρακτική επί δεκαέξι έτη (1935-1951).
Τα Ψυχαναλυτικά κείμενα του Α.Ε. εκδόθηκαν για πρώτη φορά
το 2001.
Το μεγαλύτερο μέρος του έργου του Ανδρέα Εμπειρίκου κυκλοφορεί
από τις Εκδόσεις Άγρα, όπου έχουν εκδοθεί και το κείμενο του Έκτορα
Κακναβάτου Για τον "Μεγάλο Ανατολικό" καθώς και
η μελέτη του Σάββα Μιχαήλ Πλους και κατάπλους του "Μεγάλου
Ανατολικού" και τα κριτικά μελετήματα του Guy (Michel)
Saunier Ανδρέας Εμπειρίκος. Μυθολογία και ποιητική.
Το 2001 κηρύχτηκε Έτος Εμπειρίκου με αφορμή τα 100 χρόνια από
τη γέννηση του ποιητή και οργανώθηκαν πολλές τιμητικές εκδηλώσεις
(συνέδρια, εκδόσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αφιερώματα εφημερίδων
και περιοδικών κλπ.)
|