<% Latr = Request.QueryString("Latr") %>
 
Επικοινωνία



ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ

ΟΠΟΤΑΝ ΠΛΑΤΑΝΟΣ

Κρίσεις
"Χώμα, νερό και φωτιά: αυτά είναι τα τρία χοϊκά στοιχεία γύρω από τα οποία πλέκονται τα πεζόμορφα κατά κανόνα ποιήματα της καινούργιας συλλογής του Παντελή Μπουκάλα. 'Συλλογή', ωστόσο, εν προκειμένω, αποτελεί έναν μάλλον καταχρηστικό χαρακτηρισμό εφόσον το υλικό του Οπόταν Πλάτανος, χωρισμένο σε τρία αντίστοιχα με τη χοϊκή του διαίρεση μέρη (Η ρίζα, Το νερό και Η πυρά), εμφανίζεται ως ένα είδος ηθελημένα σπαραγμένης σύνθεσης, με θέμα το ακατάλυτο (φροϊδικό και όχι μόνο) ζεύγος του έρωτα και του θανάτου. […] Ο έρωτας και ο θάνατος σημαίνονται ξανά και ξανά, υπό την πίεση ενός αδιάκοπου πατρογονικού άγχους, για να αναδείξουν μια ποίηση που συνιστά σπονδή στα αρχέτυπα και στα σύμβολα, χωρίς να αποβάλλει το ένσαρκο, αυστηρά προσωπικό (και το κυριότερο, έντονα συγκινησιακό) εγώ της - μια πποίηση πνεύμα και ύλη, ιδέα και πράξη ή μύθο και Ιστορία ταυτοχρόνως".
Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Ελευθεροτυπία, 12-12-1999



"Ο Μπουκάλας μιλάει για την ύπαρξη που αποτρέπει τον θάνατο μέσα από τους καθημερινούς θανάτους της, για τη συνείδηση που αντλεί δύναμη από τον σπαραγμό της. Ο υπαρξιακός λυρισμός του γίνεται στην πορεία όλο και πιο ερωτικός, με τη λατρεμένη γυναίκα νε μένει ως το τέλος ουσιαστικά απροσπέλαστη και τον ποιητή να βιώνει τον ασίγαστο πόθο του μέσα από εναλλαγές λαχτάρας, έκστασης, ματαίωσης και δέους, ψυχικών εντάσεων που "καταβροχθίζουν τη μορφή" […] Η πεζολογική μορφή δεν θα ξεγελάσει κανέναν: η έκφραση είναι εμφαντικά ποιητική, ο βηματισμός των φράσεων θυμίζει αρχαία ποιητικά μέτρα. Κατά διαστήματα παρεμβάλλονται ποιήματα που ακολουθούν τον τρόπο του δημοτικού τραγουδιού, της παραδοσιακής (ομοιοκατάληκτης) έντεχνης ποίησης, της νεωτερικής ποίησης. Από αυτήν την άποψη, το έργο αντιπροσωπεύει μια επιτομή της ελληνικής ποιητικής παράδοσης και, με τους υψηλούς τόνους του, μια δοξαστική υπεράσπισή της".
Δημοσθένης Κούρτοβικ, Τα Νέα

"Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, που τιτλοφορείται "Το νερό", ο πλάτανος ενδύεται τα χρώματα, τις ευωδιές και τους μυστικούς ψιθύρους της πατρίδας. Το ύφος της σπουδής αυτής ξενίζει. Ελάχιστοι είναι εκείνοι από τη νεότερη ποιητική γενιά που επέλεξαν να μιλήσουν για την πατρίδα - οι περισσότεροι αντιπαρήλθαν ευχήμως το "ενοχλητικό" αυτό θέμα και, όταν το επιχείρησαν, το έκαναν με έναν τρόπο αδέξιο και συχνά σχηματικό. Ο Μπουκάλας δεν φοβάται να αγγίξει ένα υλικό στο βάθος του "φολκλορικό", άρα εξ ορισμού επικίνδυνο. Το κάνει με επίγνωση και άκρα προσοχή - αποφεύγει τις κακοτοπιές. […] Ο τεχνίτης, στο τρίτο μέρος, δουλεύει τον κορμό του πλάτανου με περισσή έμπνευση και φαντασία, αναδεικνύει τις χάρες του ξύλου, ψαύοντας κάθε νεύρο, ξεριζώνοντας κάθε μικρό ρόζο που θα έβλαφτε το τελικό αποτέλεσμα. […] Και τελικά όλη αυτή η σύνθεση του πλάτανου που τη δουλεύει, γίνεται άξαφνα μια μήτρα όπου μέσα της ίσως βρει κάποια μέρα τη γαλήνη· ή τον αφανισμό. Έτσι εκπληρώνεται ο κλήρος του ποιητή. Ξάγρυπνος μες στον άγιο μόχθο του να μένει "χρόνια και χρόνια επινοώντας το νερό μέσα στην άκρα ξηρασία"".
Δημήτρης Χουλιαράκης, Νέα Εστία, Απρίλιος 2000, τχ. 1722


Απόσπασμα
Σαν τον κορμό του πλάτανου. Το μέσα του καταβροχθίζει τη μορφή, ένα τίποτε μένει, κλαδιά που γράφουν αγκαλιές μα τ' άλλο σώμα εκτοπισμένο από καιρό στην απουσία, ένα τίποτε μένει, καθώς όταν ουρλιάζεις και οι βλάσφημες πέτρες σου στον αδιάφορο ουρανό εποστρακίζονται και επιστρέφουν, ένα τίποτε μένει, ρίζες βυθισμένες στις πέτρες, και πάλι βρίσκουνε χυμό κι αντέχουν, ένα τίποτε μένει, ένα στόμα ορθάνοιχτο που δεν ενδίδει σε άναρθρα ρήματα, παρά τον πανικό του μελωδεί και γοητεύει. Η συντριβή είναι ο τρόπος του ανθρώπου. Και η ήττα του χλόη και δόξα του.

Σαν τον κορμό του πλάτανου. Ξύλο εξουθενωμένο και ξύλο ζώπυρο. Ξύλο της καρτερίας κι ανταρτεμένο. Πάνω που λεες ο θάνατος θα συλλαβίσει την έξοδο, πάνω που λες δεν πάει λοιπόν αυτό το παραμύθι παρακάτω, νερό υπόγειο αναβάλλει - και το μηδενισμένο αντέχει, και πάλι κύκλους γράφει, πλέκει τραγούδια τους λυγμούς και ιστορεί την εμμονή του ήλιου την αλάθευτη. Και υψώνεται.


Βιογραφικά στοιχεία
Ο Παντελής Μπουκάλας γεννήθηκε το 1957 στο Λεσίνι του Μεσολογγίου. Αποφοίτησε από την Οδοντιατρική Αθηνών. Από το 1989 επιμελείται την ανά Τρίτη σελίδα του βιβλίου στην εφημερίδα Καθημερινή, όπου επίσης δημοσιεύει καθ' εκάστην επιφυλλίδες πολιτικού και κοινωνικού σχολιασμού. Έχει συνεργαστεί συστηματικά με το περ. Πολίτης, την εφημ. Πρώτη και άλλα έντυπα. Είναι διορθωτής και επιμελητής εκδόσεων. Μετέχει στο διοικητικό συμβούλιο του Μορφωτικού Ιδρύματος της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών.
Έχει δημοσιεύσει από το 1980 στις Εκδόσεις Άγρα τα ακόλουθα βιβλία ποίησης : Αλγόρυθμος, Ο μέσα πάνθηρας, Σήματα λυγρά, Η εκδρομή της ευδοκίας, Ο μάντης, Οπόταν πλάτανος, καθώς και έναν τόμο δοκιμίων και βιβλιοκριτικών, υπό τον τίτλο Ενδεχομένως - Στάσεις στην ελληνική και ξένη τέχνη του λόγου.
Έχει μεταφράσει, για τον ίδιο εκδοτικό οίκο, τον ελληνιστικό Επιταφίου Αδώνιδος του Βίωνος και τα ποιήματα του τόμου Επιτάφιος Λόγος - Αρχαία ελληνικά επιτύμβια επιγράμματα.
Τον Οκτώβριο του 2001 κυκλοφόρησε, επίσης από την Άγρα, το βιβλίο του Υποθέσεις, όπου συγκεντρώνονται οι εκατόν τριάντα επιφυλλίδες του που δημοσιεύτηκαν στα κυριακάτικα φύλλα της Καθημερινής, από το 1995 έως και την πρώτη Κυριακή του 2001, εκτός από δύο που πρωτοτυπώθηκαν στις σελίδες του Δεκαπενθήμερου Πολίτη.

Περιεχόμενα
Η ρίζα
Το νερό
Η πυρά


Πίσω