|
ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ - Ο ΜΕΓΑΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ (ΤΟΜΟΣ ΣΤ)
Παρουσίαση
Ο Μέγας Ανατολικός είναι το έργο ζωής του ποιητή.
Άρχισε να γράφεται το 1945 και ολοκληρώθηκε ύστερα από ενδιάμεσες
φάσεις το 1970. Το μυθιστόρημα αποτελείται από 100 κεφάλαια,
που συγκροτούν πέντε μέρη, και κυκλοφορεί σε οκτώ τόμους. Πρόκειται
για το μεγαλύτερο και τολμηρότερο μυθιστόρημα της ελληνικής
γλώσσας.
Το θέμα του μυθιστορήματος είναι το παρθενικό ταξίδι του υπερωκεανείου
"Μέγας Ανατολικός" από την Αγγλία στην Αμερική, τον
Μάιο του 1867.
Επιβάτες πάσης τάξεως και επαγγέλματος και πλήρωμα διαπλέουν
τον Ατλαντικό μέσα στην ηδονική Κιβωτό, απολαμβάνοντας όλες
τις μορφές του έρωτα άνευ ορίων και άνευ όρων. Επηρεασμένοι
από έναν πρωτογενή ερωτσιμό που ελκύει το ίδιο το υπερωκεάνειο,
ζουν, κατά τον δεκαήμερο πλου, την απόλυτη ελευθερία και ηδονή
για να καταλήξουν σε μια ανώτατη μορφή αθωότητας και ευτυχίας.
Ο Οδυσσέας Ελύτης γράφει για τον Μεγάλο Ανατολικό ότι
η απώτερη αξία του δεν βρίσκεται στα περιγραφόμενα, "βρίσκεται
στην παναγαθοσύνη του ποιητή που διαχέεται πάνω στους χαρακτήρες
και στις πράξεις των πλέον διαφορετικών τύπων του έργου, πρωταγωνιστών
ή κομπάρσων, και αναεκπέμπεται αδιάκοπα στον αναγνώστη σαν ένα
είδος ευλογίας. […] Ο Μέγας Ανατολικός ναυπηγήθηκε με
τα υλικά του ψυχαναλυτή στις δεξαμενές ενός οραματιστή και προφήτη".
|
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Ανδρέας Εμπειρίκος γεννήθηκε το 1901 στην Μπράιλα της Ρουμανίας
και πέθανε στην Αθήνα το 1975. Το 1926-31 βρίσκεται στο Παρίσι
όπου συνδέεται με τον Andre Breton και τους υπερρεαλιστές και
αρχίζει την ψυχανάλυση με τον Rene Laforgue.
Το 1935 δίδει στην Αθήνα την περίφημη διάλεξη περί " Περί
σουρρεαλισμού " και εκδίδει την Υψικάμινο, το κατεξοχήν
υπερρεαλιστικό κείμενο, ενώ αρχίζει την άσκηση της ψυχανάλυσης,
την οποία θα διακόψει το 1951. Το 1945 κυκλοφορεί η Ενδοχώρα
και ακολουθούν τα Γραπτά ή Προσωπική Μυθολογία το 1960
και η Αργώ ή Πλους αεροστάτου το 1964-65
στο περ. Πάλι, με περικοπές. Μετά το θάνατό του, το 1980 κυκλοφορεί
πλήρης η Αργώ, η συλλογή Οκτάνα καθώς και το θεατρικό
έργο του Πικάσσο Τα τέσσερα κοριτσάκια σε μετάφραση του
ποιητή. Το 1985 εκδίδεται το Αι γενεαί Πάσαι ή Η Σήμερον ως
Αύριον και ως Χθες και το Άρμαλα ή Εισαγωγή σε μία πόλι
(εισαγωγή σ' ένα μυθιστόρημα που δεν γράφτηκε).
Τον Δεκέμβριο του 1990 άρχισε να εκδίδεται, σύμφωνα με τη θέληση
του ποιητή, ο Μέγας Ανατολικός, το τεράστιο έργο ζωής του
Ανδρέα Εμπειρίκου που το επεξεργαζόταν επί 25 χρόνια. Άρχισε να
γράφεται το 1945 και ολοκληρώνεται ύστερα από ενδιάμεσες φάσεις
το 1970. Το μυθιστόρημα αποτελείται από 100 κεφάλαια, που συγκροτούν
πέντε μέρη, και η έκδοσή του ολοκληρώθηκε το 1992 σε οκτώ τόμους.
Πρόκειται για το μεγαλύτερο και τολμηρότερο μυθιστόρημα της ελληνικής
γλώσσας.
Το 1995, για να τιμηθούν τα 20 χρόνια από το θάνατο του ποιητή,
εκδόθηκε μια πλακέτα με το ποίημά του ΕΣ-ΕΣ-ΕΣ-ΕΡ Ρωσσία.
Το 1997 κυκλοφόρησε το ανέκδοτο πεζό του Ζεμφύρα ή Το μυστικόν
της Πασιφάης, που ανήκει στην ενότητα Τα χαϊμαλιά του έρωτα,
όπου ανήκει και η Αργώ.
Το 1999 κυκλοφόρησαν σε ανεξάρτητη έκδοση τα δύο εγκώμια για τον
Ν. Εγγονόπουλο: Νικόλαος Εγγονόπουλος ή Το θαύμα του Ελμπασάν
και του Βοσπόρου και Διάλεξη 1963.
Επίσης το 2001 κυκλοφόρησε και το Ημερολόγιο και οι φωτογραφίες
του ποιητή από το Ταξίδι στη Ρωσσία τον Δεκέμβριο του 1962
με τον Ο. Ελύτη και τον Γ. Θεοτοκά.
Ο Ανδρέας Εμπειρίκος είναι από τους κύριους εισηγητές της επιστήμης
της ψυχανάλυσης στην Ελλάδα με τον Δ. Κουρέτα και τον Γ. Ζαβιτζιάνο,
με τη συνεργασία και τη συνδρομή της Μαρίας Βοναπάρτη. Ο ίδιος
άσκησε την ψυχαναλυτική πρακτική επί δεκαέξι έτη (1935-1951).
Τα Ψυχαναλυτικά κείμενα του Α.Ε. εκδόθηκαν για πρώτη φορά
το 2001.
Το μεγαλύτερο μέρος του έργου του Ανδρέα Εμπειρίκου κυκλοφορεί
από τις Εκδόσεις Άγρα, όπου έχουν εκδοθεί και το κείμενο του Έκτορα
Κακναβάτου Για τον "Μεγάλο Ανατολικό" καθώς και
η μελέτη του Σάββα Μιχαήλ Πλους και κατάπλους του "Μεγάλου
Ανατολικού" και τα κριτικά μελετήματα του Guy (Michel)
Saunier Ανδρέας Εμπειρίκος. Μυθολογία και ποιητική.
Το 2001 κηρύχτηκε Έτος Εμπειρίκου με αφορμή τα 100 χρόνια από
τη γέννηση του ποιητή και οργανώθηκαν πολλές τιμητικές εκδηλώσεις
(συνέδρια, εκδόσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αφιερώματα εφημερίδων
και περιοδικών κλπ.)
|