<% Latr = Request.QueryString("Latr") %>
 
Επικοινωνία



ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΑΛΑΣ - ΜΙΧΑΛΗΣ ΡΑΠΤΗΣ
ΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ 1967-1984

Παρουσίαση

Η εκτενής αλληλογραφία που παρουσιάζεται εδώ μας δίνει πραγματικά μια καταπληκτική εικόνα όχι μόνον της φιλίας δύο ξεχωριστών Ελλήνων της διασποράς (ο ένας αυτοεξόριστος υπερρεαλιστής και τεχνοκρίτης - ο άλλος πολιτικός εξόριστος για πολλά χρόνια και "περιπλανώμενος επαναστάτης") αλλά και της εποχής 1967-84. Το πρώτο και μαγαλύτερο μέρος της αλληλογραφίας περιγράφει, βεβαίως, μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εποχή για την Ελλάδα και παγκοσμίως, καθώς ήταν ιδιαίτερα συναρπαστική σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στην Αριστερά. Τα γεγονότα στο Παρίσι του Μάη 1968 και στην Πράγα, ο πόλεμος στο Βιετνάμ και η ελληνική χούντα - όλα συνέβαλαν ώστε να αναπτυχθεί και να δυναμώσει η περίφημη "Νέα Αριστερά", σε μια ατμόσφαιρα γενικής αντίστασης, ιδιαίτερα ανάμεσα στους φοιτητές, εναντίον της καπιταλιστικής και καταπιεστικής κοινωνίας, μαζί με τη νέα ελπίδα πιθανών επαναστάσεων σε διάφορα μέρη του κόσμου.
Ο ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΑΛΑΣ και ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΡΑΠΤΗΣ : δύο ξεχωριστές, ανυπότακτες προσωπικότητες του κόσμου και μια μοναδική φιλία που τώρα παρουσιάζεται με την αλληλογραφία τους, η οποία ξεκίνησε στα χρόνια της δικτατορίας. Οι επιστολές προέρχονται από το Αρχείο Νικόλα και Έλενας Κάλας.

 

Εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ.

Απόσπασμα

Από το γράμμα του Νικόλα Κάλας προς τον Μιχάλη Ράπτη, σταλμένο από την Νέα Υόρκη στις 20 Μαΐου 1972

Αγαπητέ Μιχάλη,
Οι σκέψεις μου πηγαίνουν σήμερα στη γιορτή σας. Πόσο θα ήθελα να ήμουν μεταξύ σας!
[…] Η μεγάλη διαφορά μεταξύ ενός Αμερικανικού και Γερμανικού φασισμού είναι ότι ο δεύτερος επεβλήθη κατόπιν προδοσίας της εργατικής τάξεως από τους Σοσιαλδημοκράτες και τους κομμουνιστές. Εδώ που δεν υπάρχει εργατικό κόμμα, το έργο είναι ευκολότερο διότι η εργατική τάξη δεν έχει ιδίαν πολιτική συνείδηση και απεδείχθη ότι ο συνδικαλισμός παντού προσαρμόζεται χωρίς μεγάλη δυσκολία στην ανάγκη κρατικών μηχανών.
Αλλά […] είναι δυνατό να παραδεχθούμε ότι η πίεση εναντίον των εργατών, των μειονοτήτων, των γυναικών δεν θα οδηγήσει κάποτε σε οργανωμένη αντίσταση; Αναγκαστικά φασισμός σημαίνει όξυνση των ταξικών αντιθέσεων. Κάτω από το φασισμό οι εργαζόμενοι θα αποκτήσουν συνείδηση τρομοκρατουμένων. Κάτω από την τρομοκρατία διαφοραί φυλετικαί των μειονοτήτων εξαφανίζονται, και συνθήματα αυτονομίας μαύρων, Ισπανών κλπ. Θα οδηγήσουν σε εξασθένηση αγώνος που πρέπει να είναι κοινός.
Στην εξωτερική τους πολιτική οι ΗΠΑ ήδη με τον Νίξον εγκαινίαζαν σαφή πολιτική συγκυριαρχία με την ΕΣΣΔ. Αυτή η προσπάθεια θα οδηγήσει στην παρακμή των Ηνωμένων Εθνών, σύμβολο των δημοκρατικών σχέσεων μεταξύ κρατών. Πρέπει να συνηθίσουμε να βλέπουμε τη Ρωσία κι ίσως την Κίνα όχι απλώς ως μη καπιταλιστικά κράτη αλλά ως αυτοκρατορίες. Η διεθνής των αυτοκρατοριών (καπιταλιστικών και αντικαπιταλιστικών) θα προσπαθήσει να πιέζει ακόμα περισσότερο από ό,τι το κάμνουν τώρα οι πελάτες τους. Αντιμπεριαλιστικός αγώνας σημαίνει αγώνας εναντίον όλων των αυτοκρατοριών. […]

Από την απάντηση του Μιχάλη Ράπτη, σταλμένη από το Παρίσι στις 28.5.72

Αγαπητέ Νίκο,
Η Γιορτή μας τελείωσε καλά, ικανοποιητικά. Θα δημοσιευτούν οι αποφάσεις της και θα σου σταλούν. Ευχαριστώ, προσωπικά, για την από μακριά, αλλά φιλικότατα, παρακολούθησή της εκ μέρους σου. […] Ό,τι γράφεις για την Αμερική, με ενδιαφέρει και μας ενδιαφέρει τα μέγιστα. Δηλαδή το πώς διάφοροι παρατηρητές της κατάρτισής σου βλέπουν την εκεί κατάσταση, την εξέλιξή της, τις προοπτικές της, ανεξάρτητα αν είμαστε σύμφωνοι ή όχι σε όλα, μας ενδιαφέρει πάρα πολύ.
Γι' αυτό και σε παρακαλώ αν το νομίζεις σκόπιμο και δυνατό γράψε ένα άρθρο στα γαλλικά αν γίνεται (ή στα εγγλέζικα) και μας το στείλεις για δημοσίευση, αλλά δαχτυλογραφημένο. Το υπογράφεις όπως θέλεις.
Όσο για το δεύτερο θέμα των "αυτοκρατοριών" (U.S.A., URRS, Chine), πρακτικά βέβαια η εξωτερική τους πολιτική προσομοιάζει, αλλά το ζήτημα μου φαίνεται πάντοτε πολύ πιο πολύπλοκο.
Πάντως η επίσκεψη του Nixon στη Μόσχα, ο τρόπος υποδοχής του, οι συζητήσεις τους, οι συμφωνίες του κ.τ.λ. ξεπερνούν το όριο του κυνισμού, τη στιγμή που οι Αμερικανοί προσπαθούν par l'extreme terreur (των βομβαρδισμών) να γονατίσουν το ηρωικό Vietnam. […]


Βιογραφικά στοιχεία

Ο ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΑΛΑΣ (1907-1988), τέλειος εκπρόσωπος της διπλής επανάστασης - πολιτικής και ηθικής- των υπερρεαλιστών, διακρίθηκε πάντα από μια ασταμάτητη πολεμική διάθεση. Από τη δεκαετία του '30 με τα κείμενά του στο περιοδικό Νέοι Πρωτοπόροι και με τα πρώιμα ελληνικά υπερρεαλιστικά του ποιήματα, μέχρι το θεωρητικό βιβλίο του Εστίες πυρός που δημοσιεύτηκε στο Παρίσι το 1938 με παρουσίαση του Αντρέ Μπρετόν, με τον οποίο θα διαφωνήσει κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου πολέμου, και μέχρι τις πολεμικές του στο χώρο της τεχνοκριτικής στην αμερικάνικη πρωτοπορία του '50 και του '60, υπήρξε πάντα ένας μαχητικός μοντερνιστής που έθετε τον πολιτικό ριζοσπαστισμό του στην υπηρεσία της τέχνης.


Το ίδιο συναρπαστική με τις ιδέες του Κάλας ήταν η ζωή και η δράση του ΜΙΧΑΛΗ ΡΑΠΤΗ-ΠΑΜΠΛΟ (1911-1996), ενός από τους ιδρυτές της Τετάρτης Διεθνούς το 1938 στο Παρίσι, ο οποίος ήταν ένας παραγματικός επαναστάτης καθώς και μία εξαιρετική φυσιογνωμία στο διεθνές τροτσκιστικό κίνημα.




Πίσω