Ο ήλιος είναι θησαυρός ατίμητος:
Σε κάτι τέτοια ξεδιπλώματά του
αγγίζει τη χορδή του ζώου με αγάπη.
Και δε φοβάται θάνατο - ακόμα κι αν του πεις
"ήλιε, για νά 'μαστε καλοί συντρόφοι, βγάλε τρεις
αχτίνες σου",
μετά χαράς θα κάνει ό,τι θελήσεις.
Ή αν του ξαναπείς "ακόμα πέντε αχτίνες σου
πέταξε στο ποτάμι, κόψε απ' το στεφάνι σου
σαράντα δυο διαμάντια", θα το κάνει.
Γιατί είναι ήλιος, κι ήλιος δεν πονηρεύεται.
Μονάχα σαν του πεις "και τώρα, ήλιε, σβήσε",
θα καταλάβει τι έκανες και θα σε λιώσει.
(1976)
Κρίσεις
Τα ποήματα του Κυριάκου Χαραλαμπίδη μόνα τους καταβοούν τα
χαρίσματά τους, δωρεά άνωθεν…Η επιγραμματικότητά τους είναι γενική
αρετή απόδειξη άρτιας τεχνικής, η σύντμηση στο τεχνικά απαραίτητο
-όλα χωρίς εξαίρεση τα ποιήματα συνδυάζουν την δωρική εδώ, ιωνική
εκεί λιτότητα, με το ξάφνιασμα του απρόοπτου, ή κάπου την μόλις
διαφαινόμενη πικρή ειρωνεία, γίνονται στιγμιαίοι διάττοντες, αυγουστιάτικοι
εδώ,του γενάρη εκεί, που αντί να χάνωνται στο κενό του απείρου,
καρφώνονται στην ψυχή εκείνου που κοινωνεί μαζί τους, "διαλύονται",
σύμφωνα με την πρόθεση του τεχνίτη "σ'ό,τι νομίζει τελεσφόρο".
Και τελεσφόρο στην περίπτωση αυτή δεν είναι άλλο από την αισθητική
και την ηθική αγαλλίαση που δοκιμάζει με την ριπή αυτής της διαπυρωμένης
Χάριτος ο κοινωνός.
Τέτοιες αρετές που πετυχαίνουν τέτοια άρτια καλλιτεχνικά αποτελέσματα,
μαρτυρούν την ολοκληρωμένη γλωσσική καλλιέργεια του ποιητή και
την οικείωσή του με όλα τα αλληλοδιάδοχα επιστρώματα της προαιώνιας
λαλιάς μας αλλά και την προσέγγισή του σε ξενόγλωσσες γραμματείες…
Ας προσθέσω πως ο ποιητής κατάγεται από το μυθικό νησί Κύπρο,
και τούτο δεν είναι ξένο με την άνθησή του.
Τ. Κ Παπατσώνης
(Πρόλογος στην Άγνοια του Νερού, 1967).
Λογικά η Κύπρος απομένει ο μόνος εξωελλαδικός χώρος από τον οποίο
πια μπορούμε να προσδοκούμε μιαν άμεση ανανέωση της ποιητικής
μας -ανανέωση ανάλογη με κείνες τις οποίες πρόσφεραν κατά καιρούς
στον νεότερον Ελληνισμό η Κρήτη, τα Εφτάνησα, η Αλεξάνδρεια, η
Μικρασία…Έτσι, όχι μόνο δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω μήπως και
η ποιητική αυτή ανανέωση έχει ήδη συντελεστεί (η Αθήνα, ουσιαστικά,
δεν άρχισε να ανακαλύπτει τον Καβάφη παρά δέκα χρόνια από τον
θάνατό του), μα ούτε καν να ελέγξω την εντύπωση που έχω για το
τοπικό ποιητικό ανάστημα του Κυριάκου Χαραλαμπίδη. Με άλλα λόγια,
δεν έχω τρόπο να βεβαιωθώ αν ο ποιητής αυτός είναι η πιο ιδιόμορφη
λυρική φωνή που εμφανίστηκε μεταπολεμικά στην Κύπρο. Αφ' ετέρου,
όμως δεν έχω αμφιβολία ότι πρόκειται για έναν από τους πιο συγκροτημένους
νέους τεχνίτες της σύγχρονης ελληνικής ποίησης, Ελλαδικής και
μη.
…Οι βασικές αρετές του Κύπριου τεχνίτη πιστεύω πως έχουν σημαντικά
στερεωθεί και πλουτιστεί. Η ήδη ζηλευτή επιγραμματικότητά του
σαν να αποκτά ειδικότερο βάρος…
Το χιούμορ του, τόσο σπάνιο με τη μορφή της απεσταγμένης αφέλειας
την οποία εκόμισε στην ποίησή μας ο αισθησιακός μυστικισμός του
Παπατσώνη, έχει ασφαλώς κερδίσει σε άνεση και ευρωστία…Τούτη η
νέα εκφραστική ευλιγισία τον σπρώχνει όχι σε πνευματώδεις ακροβασίες
μα σε πνευματικές τόλμες ασύλληπτες για έναν ορθόδοξο πιστό.
Γ.Π. Σαββίδης
Το Βήμα, 26 Αυγούστου 1973
Αυτός εδώ ο ποιητής φτιάχνει πράγματι τον κόσμο απεξαρχής εφευρίσκοντας
μια καινούργια ποιητική γλώσσα, σα ν' αντικρύζει για πρώτη ή πολλοστή
φορά τα πράγματα και τους συνδυασμούς τους, όσα σημαντικά μπορεί
μια σκέψη δυναμικά πρωτεϊκή αλλά και εξαιρετικα παιδευμένη να
συγκρατήσει, απ' ό,τι ζωντανά σαλεύει μέσα στη νηφάλια εμπειρίας
της. Η φύση αυτής της ποιητικής προσφέρεται σε συνεχείς μυθοποιήσεις
και αινιγματικούς χρησμούς απ' όπου αναδύεται μια συνταρακτική
αίσθηση της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας μέσα απ' την αγωνία
της Κύπρου, που μεταβάλλεται βαθμιαία και σε αντίληψη του κόσμου
και της Ιστορίας, των ανθρώπων που τον κατοικούν.
Νόρα Αναγνωστάκη
Χρονικό '73
|