<% Latr = Request.QueryString("Latr") %>
 
Επικοινωνία



ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ

ΑΙΓΙΑΛΟΥΣΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΙΣ - ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ ΚΑΙ ΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ

Παρουσίαση

Το ΑΙΓΙΑΛΟΥΣΙΣ ΕΠΙΣΚΕΨΙΣ -ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ ΚΑΙ ΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ αποτελεί την πρωτότυπη έκδοση ενός εκτενούς νέου ποιήματος ("Αιγιαλούσα") σχολιασμένου σε ένα προσωπικό - αυτοβιογραφικό δοκίμιο από τον ίδιο τον ποιητή. Ο ποιητής γράφει και αυτοσχολιάζεται.
Απόσπασμα

ΑΙΓΙΑΛΟΥΣΑ
[…]
Χαμαί το πιάτο. Κίνησε να φύγει.
Του λέω: "Μίαν χάριν από σένα·
έπαρε ώς αύριον 'πομονήν στ' ανάθεμαν να πάμεν
κι ύστερα νά 'ρτεις και νά 'μπεις μες στο σπίτι".
Δεν είπε τίποτα και γύρισε να φύγει
της Ιοκάστης παίρνοντας μαζί του τη σιωπή.

Την άλλη μέρα έδεσα τον σκύλο
να μην μας ακλουθά, το πλάσμαν του Θεού.
Του έβαλα φαΐ, νερό κι εμπήκαμε
ο άντρας μου κι εγώ στο φορτηγό.

Στο δρόμο που πηαίναμεν ελάλουν
έχει δυόμισι χρόνους να τους δω
τους τρεις παλίκαρούς μου. Ήμουν ήρεμη.

Άμα εφτάσαμε κοντά στο Λήδρα Πάλας,
δυο-τρεις ειρηνευτές εσκαρφαλώσαν
να κατεβάσουσιν τα πράματά μας. Στη βιασύνη,
χωρίς περίσκεψη, επέταξάν μου τες γλάστρες
και μου τες έσπασαν ανυπεράσπιστες.

Δεν άντεξα κι όσα είχα μαζεμένα
ψιχάδια τ' ουρανού και της θαλάσσου
τ' αφήκα να μουσκέψουνε το χώμα.

Δεκέμβρης 2001


Αιγιαλούσης επίσκεψις

[…] Η συντυχία της γλώσσας του λαού με τον έντεχνο λόγο θυμίζει -θυμίζει κατ' αναλογίαν- γλώσσα δημοτική με λόγια στοιχεία ή καθομιλουμένη με λέξεις ιδιωματικές. Τούτο το μπόλιασμα είναι πλούτος, όχι μονάχα της γλώσσας παρά της ψυχής. Η γλώσσα κουβαλεί ακριβώς ένα φορτίο που μεγεθύνεται από τις εσωτερικές και τις εξωτερικές ρυθμίσεις. Κανένα πράγμα δεν υφίσταται από μόνο του· υπάρχει πάντα η σχέση προς κάτι άλλο. Για τούτο η "καθαρότητα" της γλώσσας αποτελεί μιαν αδιέξοδη εμμονή· αυτοπεριορίζει την ουσία της. Η γλώσσα είναι ελευθερία, κίνηση, μετασχηματισμός - λόγος δηλαδή και πνεύμα. Έχει μάλιστα τη δυνατότητα να μορφώνει το είδος της σύμφωνα με κανόνες που αίρονται από την ποιητική της ιδιοσυστασία. Άλλωστε η λέξη στην ποίηση είναι μια σύμβαση· λειτουργεί κατά την πρόθεση του ποιητή, χωρίς να θεμελιώνεται λογικά. Μάλλον κατ' ουσίαν προσαρμόζεται στις ψυχοσωματικές ανάγκες του ποιήματος. […]

Κρίσεις

Τα ποήματα του Κυριάκου Χαραλαμπίδη μόνα τους καταβοούν τα χαρίσματά τους, δωρεά άνωθεν…Η επιγραμματικότητά τους είναι γενική αρετή απόδειξη άρτιας τεχνικής, η σύντμηση στο τεχνικά απαραίτητο -όλα χωρίς εξαίρεση τα ποιήματα συνδυάζουν την δωρική εδώ, ιωνική εκεί λιτότητα, με το ξάφνιασμα του απρόοπτου, ή κάπου την μόλις διαφαινόμενη πικρή ειρωνεία, γίνονται στιγμιαίοι διάττοντες, αυγουστιάτικοι εδώ,του γενάρη εκεί, που αντί να χάνωνται στο κενό του απείρου, καρφώνονται στην ψυχή εκείνου που κοινωνεί μαζί τους, "διαλύονται", σύμφωνα με την πρόθεση του τεχνίτη "σ'ό,τι νομίζει τελεσφόρο". Και τελεσφόρο στην περίπτωση αυτή δεν είναι άλλο από την αισθητική και την ηθική αγαλλίαση που δοκιμάζει με την ριπή αυτής της διαπυρωμένης Χάριτος ο κοινωνός.
Τέτοιες αρετές που πετυχαίνουν τέτοια άρτια καλλιτεχνικά αποτελέσματα, μαρτυρούν την ολοκληρωμένη γλωσσική καλλιέργεια του ποιητή και την οικείωσή του με όλα τα αλληλοδιάδοχα επιστρώματα της προαιώνιας λαλιάς μας αλλά και την προσέγγισή του σε ξενόγλωσσες γραμματείες…
Ας προσθέσω πως ο ποιητής κατάγεται από το μυθικό νησί Κύπρο, και τούτο δεν είναι ξένο με την άνθησή του.
Τ. Κ Παπατσώνης
(Πρόλογος στην Άγνοια του Νερού, 1967).

Λογικά η Κύπρος απομένει ο μόνος εξωελλαδικός χώρος από τον οποίο πια μπορούμε να προσδοκούμε μιαν άμεση ανανέωση της ποιητικής μας -ανανέωση ανάλογη με κείνες τις οποίες πρόσφεραν κατά καιρούς στον νεότερον Ελληνισμό η Κρήτη, τα Εφτάνησα, η Αλεξάνδρεια, η Μικρασία…Έτσι, όχι μόνο δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω μήπως και η ποιητική αυτή ανανέωση έχει ήδη συντελεστεί (η Αθήνα, ουσιαστικά, δεν άρχισε να ανακαλύπτει τον Καβάφη παρά δέκα χρόνια από τον θάνατό του), μα ούτε καν να ελέγξω την εντύπωση που έχω για το τοπικό ποιητικό ανάστημα του Κυριάκου Χαραλαμπίδη. Με άλλα λόγια, δεν έχω τρόπο να βεβαιωθώ αν ο ποιητής αυτός είναι η πιο ιδιόμορφη λυρική φωνή που εμφανίστηκε μεταπολεμικά στην Κύπρο. Αφ' ετέρου, όμως δεν έχω αμφιβολία ότι πρόκειται για έναν από τους πιο συγκροτημένους νέους τεχνίτες της σύγχρονης ελληνικής ποίησης, Ελλαδικής και μη.
…Οι βασικές αρετές του Κύπριου τεχνίτη πιστεύω πως έχουν σημαντικά στερεωθεί και πλουτιστεί. Η ήδη ζηλευτή επιγραμματικότητά του σαν να αποκτά ειδικότερο βάρος…
Το χιούμορ του, τόσο σπάνιο με τη μορφή της απεσταγμένης αφέλειας την οποία εκόμισε στην ποίησή μας ο αισθησιακός μυστικισμός του Παπατσώνη, έχει ασφαλώς κερδίσει σε άνεση και ευρωστία…Τούτη η νέα εκφραστική ευλιγισία τον σπρώχνει όχι σε πνευματώδεις ακροβασίες μα σε πνευματικές τόλμες ασύλληπτες για έναν ορθόδοξο πιστό.
Γ.Π. Σαββίδης
Το Βήμα, 26 Αυγούστου 1973

Αυτός εδώ ο ποιητής φτιάχνει πράγματι τον κόσμο απεξαρχής εφευρίσκοντας μια καινούργια ποιητική γλώσσα, σα ν' αντικρύζει για πρώτη ή πολλοστή φορά τα πράγματα και τους συνδυασμούς τους, όσα σημαντικά μπορεί μια σκέψη δυναμικά πρωτεϊκή αλλά και εξαιρετικα παιδευμένη να συγκρατήσει, απ' ό,τι ζωντανά σαλεύει μέσα στη νηφάλια εμπειρίας της. Η φύση αυτής της ποιητικής προσφέρεται σε συνεχείς μυθοποιήσεις και αινιγματικούς χρησμούς απ' όπου αναδύεται μια συνταρακτική αίσθηση της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας μέσα απ' την αγωνία της Κύπρου, που μεταβάλλεται βαθμιαία και σε αντίληψη του κόσμου και της Ιστορίας, των ανθρώπων που τον κατοικούν.
Νόρα Αναγνωστάκη
Χρονικό '73

 


Βιογραφικά στοιχεία

Ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης γεννήθηκε στην Άχνα Κύπρου (1940) και μεγάλωσε στην Αμμόχωστο. Σπούδασε Ιστορία-Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Παρακολούθησε μαθήματα Θεάτρου στην Αθήνα. Εργάστηκε στην αρχή ως φιλόλογος στη Μέση Εκπαίδευση και για τριάντα χρόνια στο Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου. Ειδικεύτηκε σε θέματα Ραδιοφωνίας στο Μόναχο και υπήρξε διευθυντής Ραδιοφωνίας στο ΡΙΚ.
Εξέδωσε τις παρακάτω ποιητικές συλλογές: Πρώτη πηγή (Αθήνα, 1961), Η Άγνοια του Νερού, με πρόλογο Κ. Παπατσώνη (Ίκαρος, 1967), Το Αγγείο με τα Σχήματα (Λευκωσία, 1973), Αχαιών Ακτή (Λευκωσία, 1977 και Άγρα, 2003), Αμμόχωστος Βασιλεύουσα (Ερμής, 1982 και Άγρα, 1997) -οι τρεις τελευταίες συλλογές τιμήθηκαν με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης της Κύπρου-, Θόλος (Ερμής, 1989, 1991 και Άγρα, 1998 - Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών), Μεθιστορία (Άγρα, 1995 - Κρατικό Βραβείο Ποίησης της Ελλάδας), Δοκίμιν (Άγρα, Μάιος 2000), και το Αιγιαλούσης Επίσκεψις. Ένα ποίημα και ένα σχόλιο (Άγρα, 2003).
Στην Άγρα κυκλοφόρησε το 1997 (μετάφραση και εισαγωγή του ιδίου) το βιβλίο Ρωμανού του Μελωδού: Τρεις Ύμνοι (Βραβείο της Ελληνικής Εταιρείας Μεταφραστών Λογοτεχνίας).
Το 1998 ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης τιμήθηκε με το Έπαθλο Καβάφη στην Αίγυπτο.


Πίσω