|
JEAN-JACQUES PAUVERT
Η ΕΡΩΤΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Παρουσίαση
H υιοθέτηση των λέξεων "ερωτικός", "ερωτισμός",
με τη σημασία που εννοούμε σήμερα, τοποθετείται μάλλον στα τέλη
του 19ου αιώνα, από το 1881 και μετά, την εποχή που η απελευθέρωση
των εκφραστικών μέσων, ο πλούτος και η διάδοσή τους μας οδήγησαν
στην ανάγκη ταξινόμησης της λογοτεχνικής παραγωγής. Το "ερωτικός"
καταχωρίστηκε τότε ανάμεσα στα συνώνυμα "χυδαίος", "ακόλαστος",
"άσεμνος", "απρεπής", "πορνογραφικός",
κλπ. Θα πρέπει να προστεθεί ο χαρακτηρισμός "υβριστής των
χρηστών ηθών", που δεν είναι σημερινός αλλά χρονολογείται
από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, εποχή κατά την οποία η κοινωνία,
στέρεα δομημένη, αρχίζει να εναντιώνεται σε οτιδήποτε απειλεί
τα θεμέλια της. Αυτός ο προσδιορισμός, που παραμερίστηκε ελαφρώς
κατά τον Μεσαίωνα, θα αναβιώσει με ένταση όταν η Θρησκευτική Μεταρρύθμιση
αλλά και η "καθολική Αναγέννηση", τον 17ο αιώνα θα επικεντρωθούν
στη σημασία των ηθών και μάλιστα των χρηστών.
Επομένως, παρότι η διατύπωση "ερωτική λογοτεχνία" είναι
σύγχρονη, το ζήτημα είναι πολύ παλαιότερο, αν και η ακριβής χρονολόγηση
παρουσιάζει δυσκολίες. Αυτό ακριβώς θα διαπιστώσουμε επιχειρώντας
να διατρέξουμε την ιστορία της. |
Ο περίφημος Γάλλος εκδότης, μελετητής
και ανθολόγος ΖΑΝ-ΖΑΚ ΠΩΒΕΡ μας προκαλεί να περιπλανηθούμε στους
κήπους της ερωτικής λογοτεχνίας από τις απαρχές της στα κείμενα
της Μεσοποταμίας και της Αιγύπτου, στον αρχαιοελληνικό και ρωμαϊκό
έρωτα, στην ύστερη αρχαιότητα και τον Μεσαίωνα, στην Κίνα, την Ιαπωνία,
την Ινδία και τις αραβικές χώρες, στον ερωτισμό της εποχής της ανάπτυξης
της τυπογραφίας, στον 18ο αιώνα και την ιδιαιτερότητα της γαλλικής
ελευθεριότητας (libertinage), στην περίπτωση Σάντ, στον ερωτισμό
του 19ου και του 20ου αιώνα, στη σεξουαλική επανάσταση αλλά και
στην εξέλιξη της λογοκρισίας ανά τους αιώνες, φτάνοντας μέχρι την
ερωτογραφία των ημερών μας.
Μια συνοπτική διαδρομή από τον εκδότη που πρώτος εξέδωσε στη Γαλλία
με τη σφραγίδα του επίσημα τα έργα του Μαρκήσιου ντε Σάντ το 1947,
που επί 150 χρόνια ήταν απαγορευμένα και κυκλοφορούσαν παράνομα.
Ο Πωβέρ είναι εμβληματική φιγούρα της έκδοσης ερωτογραφικών κειμένων
πάνω από μισό αιώνα. |
Βιογραφικά στοιχεία
Ο ΖΑΝ-ΖΑΚ ΠΩΒΕΡ γεννήθηκε το 1926 και είναι για πάνω απo μισό
αιώνα κεντρικό πρόσωπο του γαλλικού εκδοτικού χώρου και της λογοτεχνικής
ερωτογραφίας.
Από δεκαέξι ετών, στην Κατοχή, δούλεψε στις εκδόσεις Gallimard.
To 1945 αρχίζει τις δικές του εκδόσεις με την επωνυμία "Palimugre",
όπου του εμπιστεύτηκαν κείμενά τους ο Sartre, o Montherlant, o
Malraux κ.α.
Το 1947 ιδρύει τις εκδόσεις που φέρουν το όνομά του και δημοσιεύει
την Ιουλιέττα του Μαρκήσιου ντε Σάντ. Ήταν η πρώτη φορά
που εκδίδονταν επώνυμα κείμενα του Σάντ, ο οποίος ήταν επίσημα
απαγορευμένος για 150 χρόνια. Οδηγήθηκε στα δικαστήρια, αλλά συνέχισε
να εκδίδει τον Σάντ. Οι περίφημες δίκες των Εκδόσεων Ζαν-Ζακ Πωβέρ
από το 1947 μέχρι το 1970 συνέβαλαν καθοριστικά στη διεύρυνση
του πλαισίου των νόμων περί λογοκρισίας στη Γαλλία.
Διατήρησε τις ομώνυμες εκδόσεις του μέχρι το 1979. (Ήδη από το
1973 ελεγχόταν από τις εκδόσεις Hachette.) Δημοσίευσε μεταξύ άλλων
έργα των George Bataille (Ιστορία του ματιού, Ο νεκρός, Το
γαλάζιο τ'ουρανού) Andre Breton (Ανθολογία του μαύρου χιούμορ,
Αρκάνα 17) Rene Crevel, Raymond Roussel, Boris Vian, Laure,
Albert Camus, Marcel Ayme, Pauline Reage (Ιστορία της Ο),
Albertine Sarrazin (Αστράγαλος), Francoise Sagan, Topor,
Wolinski κ.α. Υπήρξε και ο εκδότης του περιοδικού Bizarre.
Εξέδωσε και συνεχίζει να εκδίδει μέχρι σήμερα, ως επιμελητής και
ανθολόγος σε άλλους εκδότες, σειρές κλασικών ερωτογραφημάτων και
πολύτομες ανθολογίες της ανά τους αιώνες ερωτικής λογοτεχνίας.
Περιεχόμενα
Πρόλογος
1. Οι απαρχές της ερωτικής λογοτεχνίας
2. H καθιέρωση της ερωτικής λογοτεχνίας
3. O δυτικός λογοτεχνικός πυρήνας: η αρχαία Ελλάδα
4. O ελληνικός και ρωμαϊκός έρως
5. Η ύστερη αρχαιότητα
6. Οι απαρχές του Μεσαίωνα
7. Έρωτας ιπποτικός, έρωτας βίαιος
8. Ο ερωτισμός και η εποχή της τυπογραφίας
9. Ο 18ος αιώνας και η ιδιαιτερότητα του γαλλικού ερωτισμού
10. «Η σιωπή των νόμων»
11. Αυστηροί ρομαντισμοί και σεμνότυφες παλινορθώσεις
12. Η περίπτωση Σαντ
13. Η αυγή της σύγχρονης εποχής
14. Ο ερωτισμός στο πρώτο ήμισυ του 20ού αιώνα
15. Η σεξουαλική επανάσταση
16. Ο ερωτισμός, από το έτος 2000 έως... |
|