Τα τέσσερα πρώτα πρωτοπαρουσιάστηκαν στα αγγλικά σε αγγλόφωνα επιστημονικά περιοδικά και μεταφράστηκαν στα ελληνικά από τη συγγραφέα για τον παρόντα τόμο. Το πέμπτο παρουσιάστηκε στα αγγλικά σε συνέδριο του Κέντρου Νεοελληνικών Ερευνών του ΕΙΕ και πρωτοδημοσιεύτηκε σε μετάφραση της συγγραφέως στο περιοδικό Σύγχρονα Θέματα. Το έκτο αποτελεί πρωτοδημοσιευμένο μέρος ευρύτερης μελέτης για αφιερωματικό τόμο που θα εκδοθεί στη Γαλλία.
Στα δοκίμια αυτά η Τζίνα Πολίτη διερευνά τη δομή του κλασικού ιστορικού μυθιστορήματος, όπως αυτό διαμορφώθηκε από τον Ουώλτερ Σκοττ, και ορισμένων μεταλλάξεων που ο χρόνος επέφερε στο είδος αυτό. Επισημαίνοντας το αξιοπερίεργο γεγονός της "αναβίωσης" του ιστορικού μυθιστορήματος τα τριάντα τελευταία χρόνια και την εντυπωσιακή παραγωγή τέτοιων μυθιστορημάτων τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Ελλάδα, η συγγραφέας μάς βοηθάει να συλλάβουμε τις πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές συνθήκες και καλλιτεχνικές συνθήκες μέσα στις οποίες γεννήθηκε το Iστορικό Mυθιστόρημα καθώς και την ιδεολογική του λειτουργία.

Απόσπασμα

Οι δύο εντελώς διαφορετικοί τρόποι αναπαράστασης της Ιστορίας που εγγράφονται στα κείμενα του Ουώλτερ Σκοττ παραπέμπουν σε μια πριοχή αγορεύσεων και πρακτικών που αφορούν την Ιστορία την εποχή ακριβώς που πρωτοεμφανίζεται το Ιστορικό Μυθιστόρημα. Και είναι, πιστεύω, σημαντικό να δούμε αυτό το νέο υβριδικό είδος ως μέρος αυτού του ευρύτερου σχηματισμού και των μορφών εξουσίας του. Το Ιστορικό Μυθιστόρημα έχει μελετηθεί κυρίως σε σχέση με ολιστικές θεωρίες της Ιστορίας, π.χ. με εκείνη των Σκώτων φιλοσόφων του 18ου αιώνα, ή με τη μαρξιστική, όπως προτάθηκε από τον Lukacs. Η ευρύτερη "κοινότητα" ωστόσο των ιστορικών κειμένων που κυκλοφορούσαν εκείνη την εποχή, από όσο ξέρω, ελάχιστα έχει διερευνηθεί. Πρόθεσή μου λοιπόν σε αυτή την εργασία είναι να εξετάσω τους δύο ορίζοντες έρευνας που μας ανοίγει το ίδιο το κείμενο: εκείνον ο οποίος αναφέρεται στην παραγωγή κειμενικών μορφών για τη μετάδοση της ιστορικής γνώσης, και εκείνον ο οποίος κεντρώνει την προσοχή μας στο λόγο, αντικείμενο του οποίου ήταν η ίδια η Ιστοριογραφία. […]
[…]Το Ιστορικό Μυθιστόρημα μπορεί να ειδωθεί ως το είδος εκείνο που ικανοποιούσε την επιθυμία των αναγνωστών με το να κάνει την ιστορική "επινόηση" απολαυστική. Αυτό όμως έγινε χάρη στο μυθιστορηματικό ρεαλισμό που επέτρεψε τη συνύπαρξη κοινών μυθιστορηματικών χαρακτήρων και σημαντικών ιστορικών προσώπων σε ένα αφηγηματικό σύμπαν ανοιχτό στην προοδευτική πορεία του δυτικού χρόνου. Η ρομαντική Ιστοριογραφία, υιοθετώντας τις τεχνικές του μυθιστορηματικού ρεαλισμού, έφερε και εκείνη στο προσκήνιο στη θέση του ηγέτη και των δυναστειών τον κοινό άνθρωπο ως τον ήρωα της Ιστορίας.

Από το δοκίμιο "Λόγοι της ιστορίας και λόγος περί ιστορίας κατά τη γένεση του ιστορικού μυθιστορήματος"

Το "Ιστορικό Μυθιστόρημα", όπως διαμορφώθηκε από τον Ουώλτερ Σκοττ, ανασυνθέτει για τη μνήμη όχι μόνο το αφήγημα της Ιστορίας, αλλά και την ίδια την ιστορία της Αφήγησης.

Από το δοκίμιο "Ιστορικοί και αφηγηματικοί μετασχηματισμοί: Η Νύφη του Λαμμερμούρ του Ουώλτερ Σκοττ"

Βιογραφικά στοιχεία

Η Τζίνα Πολίτη, διδάκτωρ της Αγγλικής Λογοτεχνίας, είναι ομότιμη καθηγήτρια του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ως Fellow του κολεγίου Churchill, δίδαξε επί σειρά ετών στο Πανεπιστήμιο του Cambridge.
Βιβλία και μελέτες της πάνω στην αγγλική, την ελληνική και τη συγκριτική Λογοτεχνία έχουν δημοσιευτεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Το 1998 τιμήθηκε με το "Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας και Έρευνας" από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας.
Στις εκδόσεις Άγρα κυκλοφορούν τα βιβλία της Συνομιλώντας με τα κείμενα (1996), Στα όρια της γραφής (1999), Η ανεξακρίβωτη σκηνή (2001), Δοκίμια για το ιστορικό μυθιστόρημα (2004), καθώς και η μετάφρασή της της ποιητικής σύνθεσης του E. A. Poe Το Κοράκι (2000).