|
GUY (MICHEL) SAUNIER
"ΕΤΟΥΤΟ ΤΟ ΚΟΡΜΙ ΤΟ ΤΟΣΟ ΑΜΑΡΤΩΛΟ..."
ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟΝ ΜΥΘΙΚΟ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΑΒΒΑΔΙΑ
Παρουσίαση
Αυτό που δημιουργεί τη δύναμη και τη μοναδική γοητεία των
έργων του Νίκου Καββαδία είναι βέβαια πρώτα μια ειδική, εντελώς
πρωτότυπη ευαισθησία, και μαζί μια εξίσου πρωτότυπη -πρωτοφανής,
τουλάχιστον ως σύνολο- μυθολογία και μια απέραντη σειρά από αξέχαστες
εικόνες, μέσω των οποίων εκφράζεται αυτή η μυθολογία.
Το παρόν βιβλίο προτείνει μια συνθετική προσπέλαση του όλου έργου
του Καββαδία, συμπεριλαμβανομένων των σκόρπιων κειμένων, ποιητικών
και πεζών, που δεν έχουν συμπεριληφθεί σε συλλογές, και αποδίδει
κεντρική θέση στη Βάρδια. Εξετάζοντας τα διάφορα μοτίβα και επεισόδια,
αλλά και πιο εξωτερικά στοιχεία, όπως τα μότο, τους τίτλους, τις
αφιερώσεις, και συγκρίνοντας τα κείμενα μεταξύ τους, καταλήγει
σε λεπτότερη ανάγνωση ορισμένων θεμάτων (λ.χ. στενή σχέση, εκ
των προτέρων, του ταξιδιού με το θάνατο), αλλά προπαντός παρατηρεί
μια οργάνωση των θεματικών ενοτήτων γύρω από τον πυρήνα της ενοχής.
Έτσι, στο έργο του ποιητή, τα χρώματα και η ζωγραφική σχετίζονται
με τον κόσμο της πορνείας και της αμαρτίας, υπάγονται δηλαδή στο
μύθο του απαγορευμένου βλέμματος, και αφετέρου η εξομολόγηση και
η αναζήτηση της αλήθειας είναι αδιαχώριστες από τη μόνιμη υπονόμευση
της αλήθειας, φαινόμενα που ανήκουν κι αυτά στο μύθο του Οιδίποδα.
|
Ολόκληρο το έργο του Καββαδία διέπεται
από μια ανυπόφορη ενοχή. Το αιμομικτικό στοιχείο είναι έντονα παρόν
στο έργο του και παίρνει, όπως είναι φυσικό, ιδιάζουσες μορφές.
Γενικότερα, ο κόσμος της παράβασης εκφράζεται μέσω πλούσιου συμπλέγματος
από μύθους, από τους οποίους οι περισσότεροι, ενώ παίζουν σημαντικό
ρόλο στο μυθικό σύνολο, εμφανίζονται μόνο υπαινιχτικά, ή προκύπτουν
απλώς αντικειμενικά από τα γεγονότα, χωρίς κανένα υπαινιγμό. Αυτός
ο κόμβος εκφράζει ακριβώς τη θεμελιακή ενοχή του ποιητή, την πηγή
της και τις διάφορες όψεις της και εξηγεί την παρουσία της σύφιλης
και της σαπίλας, και την απανταχού παρούσα αηδία.
Υπάρχει εκπληκτική συνοχή ολόκληρου του μύθου του Νίκου Καββαδία
και των επιμέρους στοιχείων του: παράβαση του αρχικού κανόνα, Τροπικοί
και σαπίλα, ναυτία, ενοχή, η Ιουδήθ η φονική ερωμένη, η Δούκισσα
του Αμάλφι, η Marie Laure και η Calamite, οι δολοφονικές ερωμένες,
η Γοργόνα, η Melusine, το βλέμμα και η ζωγραφική συσχετισμένα με
τα ερωτικά και με το θάνατο, η απώλεια των αισθήσεων, ο Ferdinand
και η αδελφική αγάπη... Ο μύθος του Οιδίποδα είναι το σημείο όπου
συναντώνται όλες οι μυθικές γραμμές. Αυτό εξηγεί και την πρωταρχική
ενοχή και την εξομολόγηση.
Τέλος, εξετάζονται ορισμένες όψεις της τέχνης του Καββαδία, ειδικά
η λεπτή και άκρως συμβολική αρχιτεκτονική των έργων, της Βάρδιας
προπαντός, αλλά και των συλλογών, από ποίημα σε ποίημα. |
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Γκύ Σωνιέ γεννήθηκε στη Μασσαλία το 1934. Σπούδασε κλασική
φιλολογία στη Σορβόννη. Διετέλεσε ερευνητής του γαλλικού Εθνικού
Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών και αλλοδαπός καθηγητής του Αριστοτελείου
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Από το 1984 είναι καθηγητής της νεοελληνικής
φιλολογίας και διευθυντής του Νεοελληνικού Ινστιτούτου της Σορβόννης
(Paris VI).
Ασχολείται με τα δημοτικά τραγούδια, για τα οποία έχει δημοσιεύσει
μέχρι τώρα τρία βιβλία και πολλά άρθρα. Στον τομέα της γραπτής
λογοτεχνίας, ασχολείται με τον Παπαδιαμάντη, με τη Μελπώ Αξιώτη
και με τον Νίκο Καββαδία. Τον Εμπειρίκο τον έχει διδάξει στη Σορβόννη
επί δυόμιση έτη.
Με το ψευδώνυμο Μισέλ Σωνιέ έχει μεταφράσει στα γαλλικά την Αργώ
του Εμπειρίκου, τον Τελευταίο πειρασμό και την Αναφορά στον Γκρέκο
του Ν. Καζαντζάκη, τη Φόνισσα του Αλ. Παπαδιαμάντη, τη Βάρδια
του Νίκου Καββαδία, τους Κεκαρμένους του Ν. Κάσδαγλη, τα Στοιχεία
για τη δεκαετία του εξήντα του Θ. Βαλτινού, διάφορα κείμενα του
Γ. Τσαρούχη, κ.α.
Το 2001 κυκλοφόρησε στην "Άγρα" το βιβλίο του Ανδρέας
Εμπειρίκος - Μυθολογία και ποιητική και το 2002 το Εωσφόρος και
άβυσσος - Ο προσωπικός μύθος του Παπαδιαμάντη.
Περιεχόμενα
1. Το έργο του Καββαδία και η θέση της Βάρδιας
2.Αναχώρηση. Ο κακός ναυτικός
3. Η μοίρα του ναυτικού. Στεριά και θάλασσα
4. Το μυθικό ταξίδι
5. Οι αισθήσεις. Η όραση
6. Σήψη, τρέλα, ναυτία
7. Ενοχή και εξομολόγηση
8. Η υπονόμευση της αλήθειας 9. Όψεις του γυναικείου μύθου
10. Trionfo della Morte
11. Μορφές της παράβασης
12.Μύθος και γραφή
|
|