W.G. SEBALD - ΑΟΥΣΤΕΡΛΙΤΣ

Παρουσίαση

Το τελευταίο και έσχατο μυθιστόρημα του W. G Sebald, ενός από τους πιο ιδιαίτερους συγγραφείς της εποχής μας, αφηγείται την ιστορία του Ζακ Άουστερλιτς, ενός άντρα που όταν ήταν παιδί στερήθηκε πατρίδα, γλώσσα και όνομα, και που τώρα δεν μπορεί να αισθανθεί οικεία πουθενά στον κόσμο και αναζητά απεγνωσμένα την ταυτότητα της καταγωγής του. Μέσα στη σκοτεινή αίθουσα του σιδηροδρομικού σταθμού της Αμβέρσας, έτσι αρχίζει τη διήγηση ο αφηγητής, στεκόταν ένας άντρας: με όψη νεανική, ξανθός, με βαριές αρβύλες πεζοπορίας, μπλε εργατικό παντελόνι κι ένα παλιό σακίδιο, απορροφημένος να σημειώνει και να σχεδιάζει σ' ένα τετράδιο. Ο αφηγητής τον παρατηρεί γοητευμένος, κι έτσι αρχίζει μια σχέση που τον μαγεύει όλο και περισσότερο και διαρκεί δεκαετίες, άλλοτε πιο στενή, άλλοτε πιο απομακρυσμένη.
Ο αινιγματικός ξένος ονομάζεται Άουστερλιτς, και καθώς η τύχη κάνει τους δύο άντρες να συναντιούνται αναπάντεχα σε διάφορα μέρη, αρχίζει να αποκαλύπτεται βήμα βήμα η ιστορία της ζωής αυτού του μοναχικού περιηγητή. Ο Άουστερλιτς, που ζει χρόνια στο Λονδίνο, δεν είναι Άγγλος. Τη δεκαετία του '40, μικρό Εβραιόπουλο, έφτασε στην Ουαλία και μεγάλωσε σ' ένα μικρό χωριό στο σπίτι ανθρώπων ηλικιωμένων, ενός ιεροκήρυκα και της γυναίκας του. Το παιδί μεγαλώνει μοναχικά, κι όταν έπειτα από πολλά χρόνια μαθαίνει την πραγματική καταγωγή και το όνομα του, καταλαβαίνει γιατί αισθάνεται ξένος ανάμεσα στους ανθρώπους.

Ο Ζέμπαλντ ακολουθεί την ιστορία ενός διαταραγμένου και ευάλωτου διανοούμενου, ενός ξεριζωμένου, που δεν μπορεί να βρει την πατρίδα του μέσα στους ανθρώπους. Ο συγγραφέας εγείρει ένα είδος αντι-μνημείου για όλους εκείνους οι οποίοι, στη διάρκεια της Ιστορίας, βρέθηκαν κυνηγημένοι, εκτοπισμένοι, αποκομμένοι από τις ρίζες τους – δίχως ποτέ να καταλάβουν την αιτία όλων αυτών.
Αυτή η τρωτότητα, ήπια και μυστική, που χαρακτηρίζει τον Ζέμπαλντ και τα ξεχωριστά πρόσωπα των μυθιστορημάτων του, ο τρόπος τους να υπάρχουν ταλαντευόμενα ανάμεσα στην ωραιότητα του κόσμου και στην οδύνη που ο κόσμος αυτός γεννά, εγγράφουν τα έργα του συγγραφέα στη συλλογική μνήμη ως εξέχοντα σημεία αναφοράς.

Κρίσεις

«Ο W. G. Sebald είναι ένας συλλέκτης, αρχειοθέτης θα λέγαμε ιστοριών ζωής, κι αυτά που βρίσκει, διαβάζει, οικειοποιείται κι έπειτα μεταμορφώνει έχουν όντως χαρακτήρα ντοκουμέντου. Λες και όλες αυτές οι φωτογραφίες, οι διηγήσεις, οι συναντήσεις, τα βιβλία, τα άρθρα εφημερίδων, οι εικόνες και τα χωρία βιβλίων περίμεναν τον αφηγητή τους».

Από τον τιμητικό λόγο που εκφώνησε η Andrea Kohler
Για την απονομή στον συγγραφέα του βραβείου « Joseph Breitbach » το 2000.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο W . G Sebald γεννήθηκε στις 18 Μαΐου του 1944 στο Βέρταχ του Άλλγκο ϋ, στη νοτιοδυτική Βαυαρία. Ο πατέρας του υπηρέτησε στον χιτλερικό στρατό, διετέλεσε υπό γαλλική αιχμαλωσία, ενώ στη δεύτερη δεκαετία του '50 κατατάχτηκε στις γερμανικές ένοπλες δυνάμεις απ' όπου αποστρατεύτηκε το 1971 με τον βαθμό του συνταγματάρχη.

Το 1948 η οικογένεια μετακόμισε στην κοντινή κωμόπολη Ζόντχοφεν. Αποφοιτώντας από το Γυμνάσιο του Όμπερσντορφ, το 1963, ο νεαρός Μάξ –όπως προτιμούσε να τον φωνάζουν– σπούδασε Γερμανική Φιλολογία στο Φράιμπουργκ. Τις σπουδές του τις ολοκλήρωσε ωστόσο στο Πανεπιστήμιο της πόλης Φριμπούρ, στη γαλλόφωνη Ελβετία, και στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, απ' όπου αποφοίτησε το 1968 με τη διπλωματική του πάνω στο έργο του Carl Sternheim (1878-1942), με τίτλο Κριτής και θύμα της εποχής του Κάιζερ Βίλχελμ Β΄. Από το 1966 έως το 1968 υπήρξε επιμελητής στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, δραστηριότητα την οποία διέκοψε προσωρινά για έναν χρόνο, όταν αποδέχτηκε την πρόταση να διδάξει Γερμανικά σε ιδιωτικό οικοτροφείο του Ζάντ Γκάλλεν της Ελβετίας. Από το 1970 εγκαταστάθηκε στο Νόριτς της Ανατολικής Αγγλίας, όπου δίδασκε σύγχρονη γερμανική λογοτεχνία στο εκεί Πανεπιστήμιο. Το 1973 κατέθεσε τη διδακτορική του διατριβή πάνω στον Alfred D o blin (1878-1957), με τίτλο Ο μύθος της καταστροφής στο έργο του Ντέμπλιν. Την περίοδο 1976-77 υπήρξε συνεργάτης του Ινστιτούτου Γκαίτε στο Μόναχο, ενώ στη συνέχεια επέστρεψε στα καθήκοντα του υφηγητή, στο Νόριτς. Το 1986, με την εργασία του Η περιγραφή της καταστροφής : Η αυστριακή λογοτεχνία από τον Στίφτερ στον Χάντκε, αναγορεύτηκε καθηγητής του Πανεπιστημίου του Αμβούργου. Το 1988 ανέλαβε την έδρα Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας, ενώ το 1989 ίδρυσε το Βρετανικό Κέντρο Λογοτεχνικής Μετάφρασης. Ο πολυβραβευμένος συγγραφέας βρήκε τραγικό θάνατο στις 14 Δεκεμβρίου 2001, όταν το αυτοκίνητο που οδηγούσε συγκρούστηκε με φορτηγό.

Ήδη προτού γίνει γνωστός στο γερμανικό αναγνωστικό κοινό, το λογοτεχνικό του έργο είχε αποκτήσει τεράστια απήχηση στις ΗΠΑ, την Αγγλία και τη Γαλλία, ενώ αξιόλογο υπήρξε και το κριτικό του έργο πάνω στην αυστριακή και την ελβετική λογοτεχνία καθώς και πάνω στο σύγχρονο γερμανικό θέατρο.

Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές γλώσσες, ενώ ο ίδιος έχει τιμηθεί με το λογοτεχνικό βραβείο του Βερολίνου (1994) και της Βρέμης (2002), το βραβείο Heinrich Boll (1997), το βραβείο Henrich Heine (2000), κ.ά. Επίσης υπήρξε υποψήφιος για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Λογοτεχνίας (1996).

Τα σημαντικότερα έργα του είναι: Νach der Natur (1988), Οι ξεριζωμένοι (Die Ausgewanderten, 1992), Οι δακτύλιοι του Κρόνου ( Die Ringe des Saturn, 1998), Austerlitz (2001), Campo Santo (2003), κ.ά.