Η παρούσα επιλογή ποιημάτων σε δίγλωσση έκδοση και σε μετάφραση και εισαγωγή ΧΑΡΗ ΒΛΑΒΙΑΝΟΥ, συγκεντρώνει πολλά από τα «στοχαστικά» ποιήματα του Στήβενς. Ο τόμος συμπληρώνεται με τα Adagia, μια σειρά αφορισμών, οι οποίοι, γραμμένοι μεταξύ 1930 και 1955, συμπυκνώνουν τις θέσεις του Στήβενς πάνω στην τέχνη και τη δημιουργία και αποτυπώνουν το ποιητικό του credo.
H ποίηση του Στήβενς, που γεννήθηκε από την εμμονή του συγγραφέα «να δραπετεύσει από την πραγματικότητα μέσω μιας μεταφοράς» για να «οικοδομήσει ένα παρόν τελειούμενο μέσα στην ανίατη πενία της ζωής», αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της σύγχρονης λογοτεχνίας.
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Ουώλλας Στήβενς (1879-1955) θεωρείται σήμερα από πολλούς ο κορυφαίος Αμερικανός ποιητής του 20ου αιώνα και μια από τις σημαντικότερες ποιητικές φυσιογνωμίες διεθνώς. Η αναγνώριση του έργου του, ωστόσο, ήρθε μόλις ένα χρόνο πριν από τον θάνατό του, όταν το συνολικό ποιητικό του έργο (Collected Poems) τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ και το Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Σπούδασε νομικά στο Χάρβαρντ και στη Νομική Σχολή της Νέας Υόρκης, απ' όπου αποφοίτησε το 1913. Μετά από μερικά χρόνια άσκησης του επαγγέλματος του δικηγόρου στη Νέα Υόρκη, ο Στήβενς εγκαταστάθηκε στο Χάρτφορντ του Κονέτικατ και εντάχθηκε στο νομικό τμήμα της Ασφαλιστικής Εταιρείας Hartford Accident and Indemnity Company, στην οποία παρέμεινε ως το τέλος της ζωής του. Τα πρώτα του ποιήματα δημοσιεύτηκαν το 1914 στο Poetry, που αποτελούσε την εποχή εκείνη το κατεξοχήν πρωτοποριακό περιοδικό με συνεργάτες όπως ο Ezra Pound , o T. S. Eliot, o William Carlos Williams, o e.e. cummings, η Marianne Moore κ.ά. Ωστόσο η πρώτη ποιητική του συλλογή Αρμόνιο (Harmonium) εκδόθηκε το 1923, όταν ο Stevens ήταν ήδη 44 ετών. Σ' αυτή τη συλλογή, όπως και στις επόμενες, διαφαίνεται η επίδραση των Γάλλων συμβολιστών (Valery, Mallarme, Verlaine, Laforgue ), των Άγγλων ρομαντικών (Wordsworth, Coleridge) και των εικονιστών. Μολονότι η παραγωγικότητα του Στήβενς στη δεκαετία του '20 εξαντλείται μ' αυτό το πρώτο του βιβλίο, στη δεκαετία του '30 εκδίδει τρεις ακόμη συλλογές: Οι ιδέες της τάξης (1936, Ideas of Order), Tο τριφύλλι της κουκουβάγιας (1936, Owls Clover), έργο το οποίο ο Στήβενς αργότερα δεν συμπεριέλαβε στα Άπαντά του, και Ο άνθρωπος με τη γαλάζια κιθάρα (1937, The Man with the Blue Guitar). To 1942 κυκλοφόρησε η συλλογή του Μέρη ενός κόσμου (Parts of a World), που αποτελείται από σχετικά ολιγόστιχα ποιήματα, και η ποιητική σύνθεση Σημειώσεις για μια υπέρτατη μυθοπλασία (Νοtes Toward a Supreme Fiction) που πολλοί κριτικοί, όπως ο Harold Bloom, o Frank Kermode, o Northrop Frye κ.ά. θεωρούν το αριστούργημά του. Τρία χρόνια αργότερα κυκλοφορεί το μακροσκελές ποίημά του Η αισθητική του κακού (Esthetique du Mal). Το ποίημα αυτό καθώς και οι Σημειώσεις για μια υπέρτατη μυθοπλασία, θα συμπεριληφθούν λίγο αργότερα στη συλλογή Μετάβαση στο καλοκαίρι (1947, Transport to Summer). Το 1950 κυκλοφορεί η συλλογή Οι αυγές του φθινοπώρου (The Auroras of Autumn). Την ίδια χρονιά τιμάται με το βραβείο Μπόλιτζεν, το οποίο την προηγούμενη χρονιά είχε απονεμηθεί στον Pound για τα Κάντος της Πίζας. Το 1954, την ημέρα των 75 ων γενεθλίων του κυκλοφορούν τα Άπαντά του, στα οποία ο Στήβενς συμπεριέλαβε τη νέα του συλλογή Ο βράχος (The Rock), που μαζί με τις Σημειώσεις για μια υπέρτατη μυθοπλασία αποτελούν την κορυφαία στιγμή της ποιητικής του δημιουργίας. Τα δοκίμιά του, τα περισσότερα από τα οποία στρέφονται γύρω από το θέμα της ποιητικής τέχνης, γράφτηκαν στη δεκαετία του '40 και περιέχονται στο βιβλίο Ο αναγκαίος άγγελος (1951, The Necessary Angel) και στο βιβλίο Opus Posthumous (1957), το οποίο περιλαμβάνει και τα Adagia.
•
O Xάρης Βλαβιανός γεννήθηκε στη Ρώμη το 1957. Σπούδασε Οικονομικά και Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και Πολιτική Θεωρία και Ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Έχει εκδώσει οκτώ ποιητικές συλλογές, με πιο πρόσφατη τη συλλογή Μετά το τέλος της ομορφιάς (2003) –υποψήφια για το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και το βραβείο «Διαβάζω» – και δύο συλλογές δοκιμίων, Ο άλλος τόπος (1994) και Minima Poetica (2007). Έχει μεταφράσει έργα κορυφαίων ποιητών, όπως: Walt Whitman, Ezra Pound, John Ashbery, William Blake, Zbigniew Herbert, Fernando Pessoa, e. e. cummings, Michael Longley. Διευθύνει το περιοδικό Ποίηση . |