VICTOR BERARD – FRED BOISSONAS

ΑΚΟΛΟΥΘΩΝΤΑΣ ΤΟ ΠΛΟΙΟ
ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΛΕΥΚΩΜΑ

Παρουσίαση
Επανακυκλοφορεί μετά από 20 χρόνια από τις Εκδόσεις Άγρα το θαυμάσιο λεύκωμα Ακολουθώντας το πλοίο του Οδυσσέα.

Το 1912 ο ομηριστής VICTOR BÉRARD (1864-1931) κάλεσε τον μεγάλο φωτογράφο του ελληνικού τοπίου FRED BOISSONNAS (1858-1946) να ταξιδέψουν στα μέρη απ’ όπου πέρασε ο Οδυσσέας και να αναγνωρίσουν και να αποτυπώσουν φωτογραφικά τα ομηρικά τοπία. Οι λεπτομέρειες του ταξιδιού αυτού αναφέρονται στους προλόγους του βιβλίου. Αποτέλεσμα είναι αυτός ο τόμος με τις 165 θαυμάσιες φωτογραφίες του Boissonnas (επιλογή από χιλιάδες αρνητικά σε πλάκες γυαλιού), που αποκαλύπτει ένα μεσογειακό τοπίο των αρχών του αιώνα, τώρα πια τόσο αλλαγμένο όσο δεν είχε αλλάξει από τα 3.000 χρόνια από την εποχή του Ομήρου. Οι φωτογραφίες συνοδεύονται από στίχους της Οδύσσειας. Το λεύκωμα αυτό, εκτός από την αρχαιολογική αξία του, αποτελεί το ίδιο ένα ποίημα και οδηγεί τον αναγνώστη σ’ ένα άλλο νοσταλγικό ομηρικό ταξίδι.

Ακολουθώντας το Στράβωνα, που έλεγε ότι «δεν είναι ομηρικό να οικοδομείς μάταιες τερατολογίες χωρίς καθόλου να τις θεμελιώνεις στην αλήθεια», ο Bérard έγραφε : «Η Οδύσσεια δεν είναι μια απλή συναρμολόγηση θρύλων : είναι ένα γεωγραφικό ντοκουμέντο, απεικόνιση ποιητική αλλά όχι παραμορφωτική μιας συγκεκριμένης Μεσογείου, που είχε τις ναυσιπλοϊκές της συνήθειες, τις θεωρίες της για τον κόσμο και για τη ζωή των ναυτικών, τη γλώσσα της, τις Οδηγίες προς ναυτιλλομένους και το εμπόριό της. Αντίστοιχα, η ίδια αυτή Μεσόγειος, αν την εξερευνήσουμε, μας δίνει την εξήγηση των οδυσσειακών περιπετειών στο σύνολό τους και στις λεπτομέρειες : ο Οδυσσέας δεν ταξιδεύει μέσα στην καταχνιά του θρύλου, σε τόπους φανταστικούς˙ από κάβο σε κάβο, από νησί σε νησί, παραπλέει τις ακτές όπου ήδη ταξίδευαν οι έμποροι της Σιδώνος». Μπορεί οι θεωρίες και οι ταυτίσεις του Victor Bérard, που κυριάρχησαν για πολλά χρόνια και επηρέασαν γενιές ομηριστών, να αμφισβητούνται σήμερα και να επικαλύπτονται από άλλες θεωρίες, και ο ίδιος ο Bérard να αποτελεί κι αυτός πλέον μέρος του ομηρικού ζητήματος, μπορεί οι Λωτοφάγοι να μην είναι στην Τζέρμπα ή η σπηλιά του Κύκλωπα στο Παουζίλιπο, όμως η γοητεία και η ποίηση των εικόνων παραμένει και μας ταξιδεύει.

Η παρούσα έκδοση αναπαράγει φωτολιθογραφικά την πρώτη γαλλική έκδοση του βιβλίου με τον τίτλο DANS LE SILLAGE D’ULYSSE στις εκδόσεις Armand Colin το 1933. Πρωτοκυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Άγρα το 1991.